MetisDAO coin, Metis protokolünün yerel kripto parasıdır. Protokol, Ethereum’daki yüksek işlem ücretleri (gas fees) ve ağ tıkanıklıkları sorunlarına yönelik bir Layer 2 çözümü olarak çalışmaktadır. Temel odağında, Ethereum yol haritasının kritik unsurlarından sayılan rollup’ları ilerletmek vardır.
Söz konusu rollup’lar, kendi başlarına blockchain olan ve diğer blockchain’lerin etkinliğini artıran yapılardır. Bunlar, Layer 1’deki yoğunluğu hafifletebilmek adına işlemlerin Layer 2’ye taşınmalarını sağlarlar. Böylece Ethereum ana ağının işlem hızı ve maliyet sorunlarına çözüm olurlar.
BeInCrypto Telegram Trading Topluluğuna katılın: Kripto para projeleri ve NFT’leri tartışın, alternatif kripto para platformları hakkındaki incelemeleri okuyun. PRO trader ve uzmanlarımızdan tüm sorularınıza yanıtlar alın!
BeInCrypto Telegram — Şimdi Katıl!
Metis Protokolü nedir?
Metis protokolü, Ethereum tabanlı bir Layer 2 ölçeklendirme çözümü olup genel amaçlı bir Optimistic rollup yapısına sahiptir. Bu da protokolün akıllı kontrat geliştirme, merkeziyetsiz uygulamalar (dApps) ve ölçeklenebilir işlemler için imkan sağlaması demektir.
Rollup’lar, daha düşük işlem ücretleri (gas fees) ve daha hızlı işlem süreçlerinden yararlanırlar. Dolayısıyla kullanıcılar açısından oldukça cazip gözükürler. Ancak bugün semantik web kullanıcıları, hızlı işlem yapma yeteneğinden çok daha fazlasını istiyor. Bu nedenle de birçok Layer 2 ölçeklendirme çözümü akıllı kontrat platformları veya sanal makineler ile kendini ikiye katlar. Metis kripto para protokolü, ölçeklenebilirlik çıkmazını çözmeyi ve aynı anda güvenlik, ölçeklenebilirlik ve merkeziyetsizlik sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca uygulamalar, işletmeler ve DAO topluluğunun gelişimi için de çok daha uygun fiyatlı ve ölçeklenebilir bir ortam yaratmayı hedefler.
Şu anda yaklaşık 14.000 cüzdanda METIS bulunuyor. Ayrıca metis protokolü, başlangıcından bu yana, yaklaşık 50.000 işlemin daha kolay tamamlanmasını sağlamıştır.
Hikayesi
Çoğunlukla Metis şeklinde kısaltılarak kullanılan Metis Andromeda, Metis Labs tarafından oluşturulmuş bir Ethereum Layer 2 blockchain’nidir. Bir Optimistic Ethereum rollup’ı olan bu altchain, Optimism’in bir hard fork’unda başlamıştır.
Metis Labs, Ethereum yaratıcısı Vitalik Buterin’in annesi Natalia Ameline’ın öncülük ettiği risk sermayedarı merkeziyetsiz özerk bir şirket (DAC) olan Genesi DAC’nin bir üyesidir. Söz konusu blockchain 2018’de kuruldu; ancak ana ağ Kasım 2022’de başlatıldı. Metis Labs, Genesi DAC ile birlikte Metis Andromeda’yı geliştirenlere finansal destek sundu.
Kurucu Üyeleri
Metis Labs’in kurucu üyeleri yıldızlarla dolu sektör emektarları olmayabilir ancak farklı özelliklere sahiptirler. Kurucu Ortak (Co-Founder) ve Ürün Lideri (Product Lead) Kevin Liu aynı zamanda Token Economy Labs Inc. şirketinin de bir üyesidir. Diğer nitelikleri ise kripto paradan ziyade finans alanındadır.
Diğer kurucu üyeler arasında teknoloji lideri olan Yuan Siu ve CEO Elena Sinelnikova vardır. Natalie Ameline ile birlikte Elena Sinelnikova da CEO olarak görev yaptığı, kadınlar için kar amacı gütmeyen bir eğitim blockchain’ni olan Cryptochicks’in kurucu ortaklarındandır.
Metis Nasıl Çalışıyor?
Ethereum ağındaki işlemlerinin sayısı arttıkça işlem ücretleri de giderek daha pahalı bir hale geldi. Metis kripto para protokolü, işlemlerin süresini ve maliyetlerini azaltabilmek adına Optimistic rollup (iyimser toparlama) kullanır.
Blockchain’ler dört ana faaliyete öncelik vermelidir:
- Fikir birliği
- Yerleşim
- Yürütme
- Veri kullanılabilirliği
Rollup’lar öncelikle blockchain’nin durumunu değiştirmek adına dış kaynaklı yürütme ile ilgilenirler. İşlem verilerini Layer 2 (Metis) üzerinde zincir dışında yürütürler. Zaman zaman, rollup bu işlem verilerini toplar ve mutabakat için Layer 1’e (Ethereum) geri gönderir.
Optimistic Rollup Nedir?
Optimistic Rollup; uyuşmazlık çözümü sistemi ile çalışır. Bu sistem, hatayı tespit edeni ödüllendirir ve dolandırıcılık yapanı ise cezalandırır. Uyuşmazlık çözümü sistemini kullanan iki tara bulunmaktadır. Bunlardan ilki bu işlem yığınını ağa sunan taraf iken, diğer ise şüpheli olup olası dolandırıcılıkları araştıran taraftır.
Söz konusu rollup’lar ile her blokta zincirin durumunu “kanıtlamak” yerine, daha “iyimser” bir yaklaşım benimsenir. Buradaki sahtekarlık kanıtları, iyimser bir toparlamada tercih edilen tahkim yöntemidir.
Sahtekarlık kanıtları ile node operatörlerinin yalnızca acil durumlarda veya “sahtekarlık faaliyeti” durumunda kanıt sunmaları gerekir. Söz konusu bu durum ise node’ların her blok için geçerlilik kanıtı oluşturmakla zaman kaybetmek zorunda olmayacakları anlamına gelir. Sahtekarlık kanıtları yalnızca blockchain’deki geçersiz bir durumuna itiraz için gereklidir.
Bu da işlem hacmini çok daha hızlı hale getirir. İyimser bir toparlama, verimli kalabilmek için birkaç aktör gerektirir. Metis protokolündeki aktörler şunlardır:
- Kullanıcı
- Blok üreticisi
- Sıralayıcı
- Doğrulayıcı
Kullanıcıların hesap adresleri ile tanımlanmış hesapları vardır. Basitçe ifade etmek gerekirse, bunlar Metis üzerinde işlem yapan ortak kullanıcılardır. Kullanıcılar işlemlerini blok üreticilerine gönderirler.
Sıralayıcılar rollup sistemlerinde önemli bir rol oynar. Kullanıcılardan işlem talepleri alır, bunları sıralar ve ardından belirli bir blok zinciri katmanına gönderirler. İşlemler üzerinde mutabakata varmak ve hızı artırmak için aynı anda yalnızca bir sıralayıcı aktiftir.
Metis’te bir sıralayıcı yarı ayrıcalıklı bir katılımcıdır. Görevlerinin doğası gereği, sıralayıcılar çoğu rollup’ta merkezileşme eğilimindedir. Bu durum, sıralayıcılar AFK (klavyeden uzakta) olduğunda rollup’lar için bir sorun yaratır.
Doğrulayıcılar bir sonraki aktör grubudur. Doğrulayıcılar işlemleri okur ve işler, durum köklerinin doğruluğunu teyit eder ve sahtekarlığa karşı koruma görevlerini başlatır ve tamamlar. Son olarak, Blok üreticileri, eşler ağı üzerinden blokları yayınlayarak blockchain’ni güncellemekten sorumludur. Blok üreticileri kendilerini beyan ederler ve ardından blok üretirler.
Bir Metis İşleminin Döngüsü Nasıl?
Metis’te işlem yürütme süreci şu şekilde işler:
- Blok üreticisi kullanıcıdan bir işlem alır.
- Blok üreticisi daha sonra akıllı L2 için bloklar üretir.
- Daha sonra, blok üreticisi blokları eş ağa dağıtır.
- Eş ağ, işlem verilerinin tamamını sıralayıcıya gönderir.
- Sıralayıcı veri yığınını hesaplar.
- Ayrıca, sıralayıcı tüm işlem verilerini Memolabs’a gönderir ve Memolabs bu verileri doğrudan doğrulayıcıya gönderir.
- Son olarak, sıralayıcı veri yığınını L1’e gönderir.
Memo Labs
Metis, Memo Labs ile stratejik bir ortaklığa sahiptir. Memo Labs, merkeziyetsiz bir blockchain bulut depolama protokolü olan MEMO’yu geliştirmiştir. Söz konusu MEMO, Metis için özel bir veri kullanılabilirliği katmanı olarak hizmet vermektedir.
Blockchain’lerdeki işlem verilerini saklamak için bir yöntem olması gereklidir. Eğer zincirin durumu hakkında bir itiraz gelirse, bu işlem verileri blockchain’nin geçerli durumunu hesaplamakta kullanılır. Şaşırtıcı bir biçimde, birçok blockchain protokolü, bu önemli verilerin node’lar tarafından saklanmasını talep etmez.
Peki, Metis’in Yaklaşımı Neden Özgündür?
Geleneksel bir iyimser rollup’ta tüm işlem verileri birinci katmanda saklanır. Fakat Metis akıllı L2, işlemlerin maliyetini en aza indirmek adına, birinci katmana yalnızca minimum gereken veriyi yükler ve işlem verilerini zincir dışında bulundurur.
Asıl işlem verileri zincir dışı bir bileşendir ve bu veriler “sıralayıcı” tarafından Memo Labs depolama alanına yerleştirilir. Ethereum’un birinci katmanı ile karşılaştırıldığında, Memo Labs’te depolamanın maliyeti çok daha düşüktür.
Metis sistem, hatalı aktörleri döngüsel rotasyonlar aracılığıyla düzenli olarak denetler ve gerektiğinde değiştirir. Bu işlem, blok üreticileri, sıralayıcılar ve doğrulayıcılardan oluşan bir eşler ağı tarafından gerçekleştirilir. Bu yaklaşım, aktörlerin uygun şekilde davranmalarını ve %100 çalışma sürelerini korumalarını teşvik eder.
Metis’in En Büyük Faydası Ne Olabilir?
Metis kripto para protokolünün en dikkat çekici özelliği, Ethereum ile uyumlu olan sanal makinesidir (MVM). Metis, Ethereum uygulamaları ve dApp geliştiricileri için tasarlanmış bir Layer 2 ölçeklendirme protokolüdür. İşlemleri daha hızlı ve daha ekonomik hale getirmeye odaklanır.
Metis Sanal Makinesi (MVM) Ethereum Sanal Makinesi (EVM) ile de uyumludur; Ethereum’a benzer, Ethereum gibi hissettirir ve Ethereum gibi davranır. Ancak, Ethereum’dan daha ucuz, daha hızlı ve daha kullanışlıdır. Metis’in Layer 2 blockchain’i, Ethereum’un birinci katmanının desteklediği gibi Solidity akıllı kontratlarını destekler.
Aynı şekilde, zincir dışı uygulamalar da RPC uç noktalarını güncelleyerek ve minimal bir konfigürasyon değişikliği yaparak Metis platformuyla iletişim kurabilirler. Bu, Ethereum tabanlı merkeziyetsiz uygulamaların (dApps) MVM’de kolayca kullanılmasını sağlar.
MetisDao Coin (METIS) Nedir?
MetisDao coin (METIS), Metis ekosisteminin kendi token’ıdır.
METIS’in üç ana işlevi vardır:
- Yakıt: Layer 2 işlemlerinin gaz maliyetlerinde kullanılır.
- Güvenlik ve motivasyon: Metis ağındaki tüm kullanıcılar, güvenlik açısından doğru davranmaya teşvik için METIS token yatırmaları gerekir.
- Yönetim: METIS token sahipleri, Metis protokolünün yönünü belirlemek için oylama hakkına sahiptirler.
Metis Tokenomics
METIS token’ının maksimum arzı 10.000.000’dur. Toplam METIS token arzının %49.3’ü 2021 yılında üretildi ve geliri tamamen Metis’in soft launch, ekibin, danışmanların, yatırımcı tahsislerin ve ekosistem/topluluk geliştirme fonlarının finanse edilmesi için kullanıldı.
Kalan METIS token’larının %50.7’si topluluk gelişimine, erken aşama “Rangers” madenciliğine ve Discovery Age topluluk gelişimine tahsis edilmiştir. Metis ağında, Rangers olarak adlandırılan doğrulayıcılar ise stake algoritmasını senkronize halde tutarak işlemleri doğrularlar.
- Topluluk yararına %4.86
- Erken aşama Rangers madenciliği için %10
- Discovery Age topluluk gelişimi için %35.84
Metis token tahsis süreci (dağıtım)
METIS hak ediş takvimi aşağıdaki şekildedir:
- Kurucu ekip: %7, ilk altı ay boyunca sabit, ardından her çeyrekte %12.5 ile sekiz çeyrek boyunca sürer.
- MetisLab Vakfı: %4, bu miktarın %10’u TGE (Token Generation Event) sırasında erişilebilir hale gelir ve kalan miktar sekiz çeyrek boyunca çeyrek başına %11.25 olarak dağıtılır.
- Danışmanlar: %1.5, bu miktarın %5’i TGE sırasında erişilebilir hale gelir ve kalan miktar sekiz çeyrek boyunca her çeyrek %11.875 oranında dağıtılır.
- Melek yatırımcılar: %1, bu miktarın %5’i TGE sırasında erişilebilir hale gelir ve kalan miktar sekiz çeyrek boyunca her çeyrek %11.875 oranında dağıtılır.
- Erken yatırımcılar: %6, bu miktarın %10’u TGE sırasında erişilebilir hale gelir ve kalan miktar dört çeyrek boyunca her çeyrek %22.5 oranında dağıtılır.
- Özel yatırımcılar: %7, bu miktarın %10’u TGE sırasında erişilebilir hale gelir ve kalan miktar dört çeyrek boyunca her çeyrek %22.5 oranında dağıtılır.
- Stratejik yatırımcılar: %1.5, bu miktar TGE sonrası 12 ay boyunca her ay hak kazanır ve kalan %10’luk kısım kilidi açılır.
- Topluluk yatırımcıları: %3, bu miktarın %10’u TGE sırasında erişilebilir hale gelir ve kalan miktar 12 ay boyunca her ay hak kazanır.
- Gate.io IEO (Initial Exchange Offering): %0.1 ve hakedişi yok.
- Paid Network IDO (Initial DAO Offering): %0.2 ve hakedişi yok.
- Likidite rezervi: %6, DEX işlem çiftlerinin likiditesini korumak üzere kullanılır.
- Topluluk Gelişimi: %9, bu miktarın %6’sı ilk 12 ay için belirlenen görevlere uygun ve kalan %3’ü ikinci 12 ay boyunca dağıtılır.
Metis Cüzdanı
Çoğu merkezi kripto para borsası şu anda METIS’i desteklemiyor. Ancak, METIS Gemini ve KuCoin üzerinden satın alınabilir. Coinbase cüzdanı, Math Wallet ve Metamask gibi çeşitli cüzdanlar METIS token’ını desteklemektedir. METIS, Metis ağının yerel token’ı olup Metamask cüzdanına eklenmelidir.
Metis Airdrop
Metis ağı, toplam arzının %6’sını çok aşamalı airdrop’lar için ayırmıştır. Ancak, bu airdrop’ların bazıları çoktan tamamlanmıştır. Şu anda, Metis topluluğu hem METIS token’larını hem de NFT’leri airdrop şeklinde almıştır. Ancak endişelenmeyin, Metis Lab’in daha fazla airdrop yayınlamak üzere birçok planı vardır.
Metis’in Artıları Mı Önde Eksileri Mi?
Metis, çok sayıda kuruluştan milyonlarca VC desteği almaktadır. Bunlar arasında Gate.io labs, AU21 Capital, Master Ventures ve daha birçokları yer almaktadır.
20 Kasım 2021’den 22 Mart 2022’ye kadar, Toplam Kilitlenmiş Değer (TVL) 800.000 dolardan 750 milyon dolara kadar yükselmiştir. Bu rakam, Metis’in etkileyici bir büyüme hızına sahip olduğunu göstermektedir.
Sonuç olarak Metis’in ölçeklenebilirlik, hız, uyumluluk ve düşük işlem ücretleri gibi birçok avantajı vardır. Ancak her yeni blockchain teknolojisinde olduğu gibi, Metis’in de bazı zorlukları ve riskleri bulunmaktadır. Öte yandan genel anlamda Metis’in artıları eksilerinden çok daha fazladır. Yani yatırımcılara ve kullanıcılara blockchain teknolojisinin olanaklarından yararlanma fırsatı vermektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Metis token nedir?
Metis coin kim tarafından geliştirildi?
MetisDAO ne zaman kuruldu?
Metis coin nereden alınır?
Metis coin (METIS) nedir?
Sorumluluk Reddi
Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.
