Blockchain teknolojisini anlamak için öncelikle en temel yapı taşlarını anlamak gerekir. Bu yapı taşlarından biri de merkeziyetsizliğin ve dağıtılmış defter teknolojisinin devamlılığını sağlamaya yardımcı olan node’lardır. Bu sebeple bu rehberde, blockchain node’larının ne olduğundan, neden önemli olduğundan ve çeşitlerinden bahsedilecektir.
Node Ne Demek ve Blockchain’de Node Neden Önemli?
Bugün kripto para piyasasını ana finans sistemine alternatif yapan şeylerden biri onun merkeziyetsiz yapıda olmasıdır. Bunu sağlayan temel unsurlardan biri ise blockchain node’lardır. Bilindiği üzere Bitcoin de dahil diğer birçok ağ tek bir varlık tarafından değil dağıtılmış ağlardaki topluluk üyeleri tarafından yönetilmektedir. Ağlara destek olan topluluk üyeleri ağın sorunsuz çalışmasına da destek olmaktadır. Bu kişiler yani doğrulayıcılar aynı zamanda sahtekarlıklara karşı da birer önleyici sayılmaktadır.
Ayrıca doğrulayıcıların ağlarda gerçekleştirdiği doğrulama faaliyetleri sayesinde işlemler geri alınamayacak şekilde onaylanmaktadır. Doğrulayıcılar tüm bu doğrulama işlemleri için bilgisayarın hesaplama gücünü kullanmaktadır. Aynı zamanda Bitcoin gibi diğer bazı blockchain ağları da bu PoW modeli ile çalışmaktadır. PoW; bilgisayarların hesaplama güçlerini kullanarak işlem doğrulama, yeni coin mint etme ve ödül dağıtımı yapan bir fikir birliği modelidir.
Node’lar merkeziyetsizliği sağlayabilmek adına bir blockchain’in tam kopyasını içeren alanlardır. Bu sayede blockchain’lerin evrensel birer defter işlevi görmelerini ve ilgili tarafın ağdaki işlem geçmişine ulaşmasını sağlamaktadır. Öte yandan node’lar tüm işlemlerin meşruluğunu kanıtlamaktadır.
Blockchain kullanıcıları arasında fikir birliği sağlayan bu node’lar genellikle işlem bilgisi iletmek için kullanılmaktadır. Node’lar birer kural kitabı gibi çalışırken aslında bir fikir birliği algoritmasına dayanmaktadır. Yani genel anlamda ağda bir bilginin oluşturulduğu, alındığı ve iletildiği kısımdan oluşan noktalara node denmektedir.
Fikir Birliği Algoritmaları Neden Kullanılır?
Merkeziyetsiz blockchain’lerde işlem incelemesi yapan herhangi bir merkezi otorite bulunmamaktadır. Bunun yerine işlemler node doğrulayıcıları tarafından incelenmektedir. Fikir birliği algoritması ise node’lar tarafından sağlanan tüm bilgileri alıp ortak bir anlaşma yaratmaktadır. Bu durum ağ işlemleri açısından güvenlik sağladığı gibi kullanıcılara da güven vermektedir.
Bloklar blockchain’e eklenen büyük veri parçalarıdır. Madenciler işlemleri tek tek onaylamak yerine bloklar halinde onaylamaktadır. Bilgiler onaylandıktan sonra bloklar orijinal konumlarına geri dönmektedir. Bu yüzden bu dijital ağ, bir blockchain yani blok zinciri olarak adlandırılmaktadır.
Sürecin sonunda bir işlem ile ilgili tüm bilgiler doğrulandıktan sonra artık blok kapatılmaktadır. Node’lar blokta toplanan bilgilerin bir garantisi olarak onların kesinliğini göstermektedir.
Hash Mining
Kripto para madenciliğinin temel amacı işlemleri olabildiğince çabuk onaylamaktır. Hız ve doğruluk sağlayarak hem ağın kendisine hem de bireysel madencilere hizmet edilmektedir. Madencilikte matematiksel bir probleme belirli bir cevap üretme zorunluluğu vardır. Bu nedenle de daha fazla sayıda madenci ve daha fazla hesaplama gücü ile ağda daha hızlı bir yanıt oluşturulmaktadır.
Madencilik node’ları, tam node’lar ile aynı özelliklere sahiptir ve bilgilerini diğer node’lardan almaktadır. Ağda yeni bir blok kazıldığı zaman tamamladıkları görevler için kripto para ödülleri verilmektedir. Ağdaki madencilerin çoğu hash gücünü olabildiğince çabuk hesaplamak için tasarlanmış özel bilgisayarlar olan ASIC diğer adıyla Uygulamaya Özel Tümleşik Devreler kullanmaktadır.
Saniyede daha fazla hash gücü hesaplamak bir işlemi tamamlamak için gereken yanıtı bulma olasılığının daha yüksek olması demektir. Daha yüksek bir hash oranına sahip olmak demek de saniyede daha fazla hash hesaplaması yapmak demektir. Madenciler bir veri bloğunu aldıktan sonra bunu hash fonksiyonları için bir girdi olarak kullanmaktadır.
Bir madenci eğer hash değeri ağ zorluğundan daha düşük olursa ödül kazanacak demektir. Eğer hash değeri düşük değilse madenci daha fazla hash hesaplamaya devam etmektedir. İşlem onaylandığında blockchain’e aktarılmaktadır ve yeni mint edilen kripto paraların bir kısmı ödül olarak madenciye kalmaktadır.
Blockchain Node Türleri
Ağ node’ları sahip olduğu bilgileri ağ bütünlüğü ve güvenliği için saklamaktadır. Ancak kendi içlerinde node’lar farklı özelliklere sahiptir. Bunlar genellikle ağ içindeki farklı güçleri ve yetenekleri içermektedir. En önemli node türleri şunlardır:
Full Node
Full node’lar veya tam node’lar bir blockchain ağının merkezinde yer almaktadır. Özellikle yönetişim hakları sundukları için oldukça önemlidirler. Çünkü bir teklifin kabul edilmesi için node oylarının çoğunluğuna sahip olmak gerekmektedir. Ayrıca bu çoğunluk bir hard fork oluşmasına da neden olabilmektedir.
Listedeki diğer node’ların aksine full node’lar, her bir işlemin tüm ayrıntılarını not ederek tüm blockchain’i kaydetmektedir. Node doğrulanması ve fikir birliğinin sürdürülmesi birincil kullanım sebepleridir. Bazı full node’lar ağlara blok eklerken diğerleri için bu durum söz konusu değildir.
Light node
Light node’lar yalnızca belirli bilgileri indirip depoladıkları için bu anlamda tasarruf sağlamaya yaramaktadır. Bunları kullananlar arasında Basitleştirilmiş Ödeme Doğrulaması olan SPV vardır. Light node’ların kullanılabilmesi için full node’ların da olması gerekmektedir.
Pruned full node
Pruned full node bir full node türüdür. Pruned full node’lar blockchain başlangıcından belirli bir yere kadar olan blokları indirdikten sonra aralarındaki en eski blokları silmektedir.
Mining node
Mining node’ları, yeni veri bloklarının oluşturulması için gerekli işlemleri onaylamaktadır. Bu kapsamda mining node’lar bilgileri ya bir node aracılığı ile almakta ya da full node’ları saymaktadır. Sıradan node’lardan farklı olarak blockchain’e getirdikleri ek faydalar için de madencilere ödül getirmektedir.
Authority node
Authority veya yetki node’ları merkezi blockchain için kullanılmaktadır. Doğrulayıcıları ise ağ sahipleri seçmektedir. Örneğin Delegated Proof-of-Stake sisteminde sıradaki bloğu kimin doğrulayacağını ağ kullanıcıları belirlemektedir. Ancak tamamen teknik açıdan bakıldığında authority node’lar ile full node’lar aynı özelliktedir.
Masternode
Masternode’lar, full node’lara benzer özelliktedir. Ancak ağda blok ekleme işlemi yapmak yerine yalnızca işlem bilgileri doğrulanıp kaydedilmektedir. Madencilere benzer şekilde bu node türünde de yerel token ödülü kazanılmaktadır.
Lightning node
Lightning node’lar, blockchain’in içinden ve dışından gelen kullanıcıları birbirine bağlayarak zincir dışı işlemleri kolaylaştırmaya yaramaktadır. Bu şekilde gerçekleştirilen işlemler hızlı, ucuz ve güvenilirdir. Ayrıca lightning node sayesinde Bitcoin gibi ağların da kullanım maliyetleri düşmektedir.
Neden Bir Node Çalıştırmalısınız?
Node çalıştırmak bir blockchain ağının düzgün işleyişini sürdürmede kilit bir rol oynamaktadır. Madenciliğin aksine node’lar doğrudan para ödülü için değildir. Ancak bu eylemin kendisinin hem bireysel hem de toplumsal açıdan avantajları vardır.
Her şeyden önce kendi node’unuzu çalıştırmak kendi işlemleriniz için güvenlik ve daha fazla özerklik sağlayacaktır. Ayrıca üçüncü taraf bir servis hizmetine başvurma zorunluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Bu sayede klasik finansal sisteme göre kendi fonunuz üzerinde daha fazla kontrol hakkı tanımaktadır.
Dahası, node çalıştırmak genel blockchain ağı için de bir güvenlik sağlamaktadır. Sonuçta bugün Bitcoin’in varlığı bu işi yapanlar sayesinde korunmaktadır. Node çalıştırmanın bir diğer güzel yanı ise yönetişim boyutunda söz sahibi olmaktır. Örneğin bu durum sistem güncellemeleri hakkında gerçek bir söz hakkı sağlamaktadır. Node çalıştırmak fork durumlarında mevcut bakiyeye karşılık gelen bir kripto para kazandırmaktadır.
Bir node çalıştırmak için kripto para madenciliğinin aksine pahalı veya süper bilgisayarlara gerek yoktur. Bu iş için uygun fiyatlı bir bilgisayar ve güçlü bir internet bağlantısı ile birlikte biraz da teknik bilgi öğrenmek yeterlidir. Bununla birlikte hesaplama gücü yalnızca yeni coin çıkarmak için bir gereklilik değildir. Hesaplama gücü miktarı ne kadar yüksek olursa ağın genel güvenlik seviyesi de o kadar yüksek olmaktadır. Bu durum ise ağın hack’lenme potansiyelini düşürmektedir. Node çalıştırmak bir bakıma Satoshi Nakamoto’nun orijinal vizyonu olan merkeziyetsiz ağ sistemini de sürdürmeye yaramaktadır.
Node Oluşturmanın Temelleri
Kendi Bitcoin full node’unuzu çalıştırmak ödüllendirici bir deneyim sunacaktır. Kripto para ekosisteminin inşasında yer almayı sağlayacak bu deneyim aynı zamanda yeni bir teknik uzmanlık kazandıracaktır. Node çalıştırırken birçok teknik detay ve inceleme gerektiren alan yer alsa da temel olarak bilinmesi gereken bazı önemli unsurlar vardır. Bir node çalıştırmak ile ilgili minimum gereksinimlere sahip olmak gerekir.
Daha önce belirtildiği üzere bunlar hesaplama gücü ve benzeri zorlayıcı şeyler değildir:
- Windows, Linux veya macOS’un yeni sürümünü kullanan bir bilgisayar
- En az 2 GB RAM ve 200 GB boş disk alanı
- Son olarak node’un günde en az altı saat çalışabileceği ölçülmemiş bir bağlantı gerekmektedir.
Raspberry Pi, bir Bitcoin node’u çalıştırmak için kullanılan en popüler cihazdır. Raspberry Pi özel görevler için yeterli depolama ve hesaplama gücüne sahip küçük ve uygun fiyatlı bir bilgisayardır. Burada node çalıştırmak için donanımı, işletim sistemini ve Bitcoin yazılımını yüklemek gerekmektedir.
Blockchain node sağlayıcıları
Blockchain node sağlayıcıları kendi node’larını çalıştıran bireylere bir alternatif sunmaktadır. Bu sağlayıcılar geliştiricilerin bir blockchain node yönetmek için otomatik iş akışları oluşturmalarını sağlayan API’ler sunmaktadır. Daha önce de belirtildiği üzere kullanıcıların bir node kurarken uğraşmak istemedikleri veya başa çıkamayacakları birçok detay vardır. Bu hizmeti sunan blockchain servis hizmeti, altyapı sağlayarak bazı zorlukları azaltmaktadır.
Örneğin bulut madenciliği gibi madencilik türleri bu gibi hizmetler aracılığıyla mümkün olmaktadır. Bu şirketler müşterinin gereksinimlerine göre Bitcoin, Ethereum, Monero ve diğerleri gibi blockchain ağlarına erişim sağlamaktadır. Bu hizmetler sayesinde müşterilerin her istediklerinde blockchain bilgilerine erişimleri mümkün olmaktadır.
Node’lar bir Blockchain’deki En Temel Parçalardan Biri
Bugün blockchain teknolojisi muazzam büyüklükte bir kullanıma sahiptir. Dolayısıyla bu kadar geniş çaplı bir teknoloji için bir yapı taşı olmak node’ları başlı başına önemli bir konu haline getirmektedir. Blockchain’lerin düzgün çalışması adına düzenli kullanıcı katkısına ihtiyaç duyması node’ların önemini bir kez daha ortaya koymaktadır.
Sistemin işleyişine katkıda bulunan node çalıştırıcıları ağ içindeki önemli konularda da oy hakkı elde etmekte ve çabalarının karşılığını almaktadır. Öte yandan bugün birtakım çevresel kaygılar sonucu Proof-of-Work modeli çeşitli zorluklar yaşamaktadır. Böyle bir sistemi çalıştırmanın ciddi miktarda hesaplama gücü gerektirdiği doğrudur.
Bireyler kendi node’larını çalıştırmak için birçok sebebe sahiptir. Bunlardan bir kısmı doğrudan kazanç sağlamaya yöneliktir. Diğer bir sebep ise ağın sorunsuz çalışmasına yardımcı olmaktır. Ne olursa olsun şu anda node’lar blockchain’ler için kilit özelliktedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Blockchain’de node ne demek?
Kaç tane blockchain node var?
Bitcoin’de node ne demek?
Bir cüzdan bir node mu?
Kripto para cüzdanları node mu?
Trusted
Sorumluluk Reddi
Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.
İLGİLİ HABERLER
Tüm içeriği görüntüle
