Daha fazla görüntüle

Bitcoin Ölçeklenebilirlik Sorunu Nedir? BTC Küresel Çapta Bir Ödeme Yöntemi Olabilir Mi?

7 mins
yazar Ilancı

Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu BTC’nin küresel çapta bir ödeme yöntemi olarak kullanılmasının önündeki en önemli engellerden biridir.

Satoshi Nakamoto Bitcoin’i bir yatırım aracı olması için değil merkeziyetsiz bir ödeme aracı olması için tasarlamıştır.

Diğer bir deyişle BTC yalnızca trade edilebilen bir finansal varlık olarak değil gündelik hayatta kullanılabilecek bir ödeme yöntemi olarak tasarlanmıştır.

Ancak Satoshi’nin bu idealinin gerçekleşmesinin önünde bazı sorunlu alanlar vardır.

İşte yazımızın da başlığını alan Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu bunlar arasında en kritik olanıdır.

Bu rehberimizde Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu ve ölçeklenebilirlik ikilemi hakkındaki tüm sorulara yanıt arayacağız.

Ayrıca ölçeklenebilirlik sorununa yönelik geliştirilen çözüm önerilerine de göz atacağız.

BeInCrypto Telegram Trading Topluluğuna katılın: Kripto para projeleri ve NFT’leri tartışın, alternatif kripto para platformları hakkındaki incelemeleri okuyun.

PRO trader ve uzmanlarımızdan tüm sorularınıza yanıt alın!

BeInCrypto TelegramŞimdi Katıl!

Bitcoin Ölçeklenebilirlik Sorunu Nedir?

bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu nedir

Bitcoin esasında merkeziyetsiz bir mimari üzerine inşa edilmiş bir ödeme yöntemidir.

Token ve blockchain ağından oluşan Bitcoin, kullanıcıların token ile ödeme yapabilmesine imkan veriyor.

Bunun yanında cüzdanlardaki BTC’leri diğer cüzdana aktarmaya da müsade ediyor.

Üstelik tüm bu işlemleri bir blockchain ağı üzerinde kayıt altına alıyor.

Söz konusu BTC kullanıcıları BTC’lerini bazı protokoller ve ağlar aracılığıyla ağ dışına da aktarabilmektedir.

Bu, Bitcoin’in bir ödeme aracı haline gelmesine yönelik gerekli ilk adımı oluşturmaktadır.

Kısacası Bitcoin’in ağ dışına çıkabilmesi onun küresel çapta hizmet verme gücüne kavuşması demektir.

Öte yandan küresel çapta bir ödeme yönteminin karşılaşacağı ilk problem ise ölçeklenebilirlik problemidir.

Söz konusu ölçeklenebilirlik bir ağın yüksek işlem hacmini taşıyacak kapasiteye sahip olması demektir.

İşte Bitcoin için bu ölçeklenebilirlik sorunu ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu sorunun altında yatan temel sebep ise ağın blockchain teknolojisi ile geliştirilmiş olmasıdır.

Kısacası Bitcoin ağı üzerinde gerçekleşen her işlem ağ üzerindeki bir blokta tutulmaktadır.

Bu bir yandan işlemlerin merkeziyetsizliğini sağlarken bir yandan da güvenilirliği üst düzeye taşımaktadır.

Ancak bu durumun bir dezavantajı olarak Bitcoin ağı saniyede yalnızca 7 ile 10 işlem yapmaktadır.

Bunun sebebi ise Bitcoin ağında blok oluşturma süresinin 10 dakikayı buluyor olmasıdır.

Diğer bir ifade ile BTC ağındaki işlemler, 10 dakikalık süreçler halinde gerçekleşmektedir.

Üstelik ağ üzerindeki bir bloğun kaydedeceği işlem sayısı da sınırlıdır.

Yani bir blok yalnızca belirli bir sayıdaki veriyi depolayabilmektedir.

Bu ve benzeri teknik sınırlandırmalar Bitcoin ağının daha büyük ölçekte hizmet vermesi önündeki en büyük engeli oluşturmaktadır.

İşte söz konusu Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu özetle bu şekildedir, gelin şimdi güvenlik vs. merkeziyetsizlik konusunu ele alalım.

Ölçeklenebilirlik İkilemi: Güvenlik vs. Merkeziyetsizlik

bitcoin merkeziyetsizliği vs. bitcoin güvenliği

Blockchain güvenlik ve merkeziyetsizlik prensiplerine sahip öncü bir teknolojidir.

Bitcoin ve kripto paraların temelini oluşturan blockchain, dağıtık bir mimariye sahiptir.

Diğer bir deyişle blockchain ağındaki veriler tek bir merkezde değil ağı kullanan binlerce node üzerinde depolanmaktadır.

İşte tam olarak bu sayede veri güvenliği üst düzeye taşınırken merkeziyetsizliği de sağlanmaktadır.

Öte yandan bu, blockchain ağının ölçeklenebilir olması karşısında bir sorun yaratmaktadır.

Bitcoin ölçeklenebilirliğine çözüm üretmeye çalışan geliştiriciler ciddi bir ikilemle karşılaşmaktadır.

Bugün Bitcoin’in ağı ölçekleyerek daha fazla işlem kapasitesine sahip olması mümkündür.

Ancak bu, güvenlikten ya da merkeziyetsizlikten taviz vermek demektir.

Kısacası Bitcoin ağı aynı anda merkeziyetsiz, güvenilir ve ölçeklenebilir bir yapıya ulaşmakta zorluk çekmektedir.

Merkeziyetsizlik

Merkeziyetsizlik kavramı bir blockchain ağındaki sahiplik ve etkinin farklı yapılara dağıtılması anlamına gelmektedir.

Diğer bir ifade ile blockchain ağlarının verileri tek bir merkezde tutmamasıdır.

Node adı verilen yapılar sayesinde ağ üzerindeki veriler birden fazla alanda depolanmaktadır.

Bu da ağ üzerindeki sahipliğin doğrudan dağıtık hale gelmesini sağlamaktadır.

Bununla birlikte bugün her blockchain ağının merkeziyetsizlik seviyesi birbirinden farklıdır.

Örneğin Bitcoin ağı EOS ya da Ripple blockchain ağlarına kıyasla daha merkeziyetsiz bir yapıdadır.

Fakat merkeziyetsizlik derecesi blokchain ağının güvenlik ve ölçeklenebilirlik seviyesini doğrudan etkilemektedir.

Yani merkeziyetsizlik seviyesi yükseldikçe ya ölçeklenebilirlik ya da güvenlik seviyesinde azalma meydana gelmektedir.

İşte tam da bundan dolayı ortaya net bir ikilem çıkmaktadır.

Bitcoin bu noktada merkeziyetsizlikten taviz vermeyen bir mimari kullanmaktadır.

Güvenlik

bitcoin güvenliği nasıl

Güvenlik bir blockchain ağı için vazgeçilmez özelliktir.

İnternet ortamındaki her ağ yapısı gibi blockchain ağı da dış kaynaklardan gelen saldırılara açık bir haldedir.

Öte yandan blockchain ağları farklı seviyelerde bu saldırılara karşı koyma özelliklerine sahiptir.

Genel olarak daha fazla ağa giriş-çıkış özgürlüğü merkeziyetsizliği artırırken güvenlik seviyesini düşürmektedir.

Bundan dolayı merkeziyetsizlik ile güvenlik seviyesi ters orantıya sahiptir.

Bitcoin ağı ise güvenlik ve merkeziyetsizliği yüksek seviyede tutacak şekilde tasarlanmıştır.

Ölçeklenebilirlik

Ölçeklenebilirlik bir blockchain’in ağ üzerinde işleyebileceği işlem sayısı, ağın ne kadar hızlı işlem yaptığı ve node sayısı gibi metrikler kapsamında ağ kapasitesini ifade eder.

Daha hızlı işlem yapabilen ya da yüksek işlem kapasitesine sahip ağlar daha ölçeklenebilir bir yapıdadır.

Bunun altında yatan sebep ise daha fazla kullanıcının aynı anda ağ üzerinde daha çok işlem yapabilmesidir.

Öte yandan ölçeklenebilir bir ağ merkeziyetsizlik ya da güvenlik seviyesinden taviz vermek zorundadır.

Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu da işte tam bu noktada önem kazanmaktadır.

BTC merkeziyetsizliği ve güvenliği en üst düzeyde tutmaya çalıştığı için ölçeklenebilirlikten taviz vermek zorundadır.

Öte yandan geliştiriciler bu konuda çeşitli çözümler geliştirmeye devam etmektedir.

Bitcoin Ölçeklenebilirlik Sorunu Nasıl Çözülür?

BTC analizi

Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu BTC’nin küresel çapta bir ödeme yöntemi olması için çözülmesi gereken önemli bir problemdir.

Ekosistem içerisindeki geliştiriciler bu noktada çözüm üretmeye çalışmaktadır.

Bu kapsamda çeşitli protokoller ve teknolojiler üretilmektedir.

Ayrıca ölçeklenebilirlik çözümleri de gün geçtikçe çeşitlenmektedir.

En iyi Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu çözümleri aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:

  • On-chain çözümler
  • Layer 2 çözümler

On-chain Çözümler

Bugün on-chain çözümler blockchain ağının kod yapısını temel alır.

Bundan dolayı zincir içerisinde çeşitli değişiklikler yaparak üretilen çözümlerdir.

Ayrıca bu şekilde geliştirilen çözümlere Layer 1 çözümler de denmektedir.

Zincir içerisinde üretilen çözümler blockchain yapısında temel bir değişikliğe işaret etmektedir.

İşte bunlar arasında en popüler ölçeklenebilirlik çözümleri Segwit ve Sharding olarak görülmektedir.

1. Segwit

Segwit Bitcoin ağı üzerindeki verilerin depolanma şeklini ve yapısını değiştiren bir çözümdür.

Bu protokolün ana amacı ağ üzerindeki işlemlerin değiştirilmesi için bir geliştirmedir.

Bitcoin ağında kullanıcıların cüzdanlarının sahipliğini ve kullanılabilirliğini kanıtlayan dijital imza bloklarda ciddi bir yer kaplamaktadır.

Bundan dolayı bu bloklar üzerinde yer alan imzaların kaldırılması ağın daha fazla işlem yapmasına olanak sağlar.

Bu protokol ile Bitcoin ağı aynı anda daha fazla işlem yapsa da ağ için sürdürülebilir bir çözüm olarak görülmemektedir.

Bunun altında yatan temel sebep ise ağın işlem kapasitesini artırmasına rağmen işlem hızında bir değişiklik yapmamasıdır.

Segwit çözümü şu anda Litecoin ağı üzerinde de uygulanmaktadır.

2. Sharding

Sharding yatay parçalama olarak da adlandırılan bir veritabanı bölme metodolojisidir.

Bu yöntem daha çok veritabanındaki veri depolama sürecini iyileştirmeyi temel alır.

Sharding geniş bir veritabanını daha küçük ve yönetilebilir bölümlere ayırır.

Bu sayede veri depolama sürecindeki sorgu yanıt süresi azaltılır.

Bitcoin ağı dağıtık birçok farklı bölümden oluşmaktadır.

Sharding’in Bitcoin ağına uygulanması ile birlikte bloklar segmente edilerek daha yönetilebilir bir hale getirilmektedir.

Ayrıca ağ üzerindeki node’lar bu sayede birbirlerine paralel olarak çalışabilir ve bu da Bitcoin ağındaki verimliliği ve hızı artırır.

Dolayısıyla ağ üzerinde daha fazla kullanıcı hızlı bir şekilde işlemlerini gerçekleştirebilir.

Sharding Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu çözümleri arasında oldukça popüler olan bir çözüm önerisidir.

Layer 2 Çözümler

bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu ve layer 2 çözümleri

Layer 2 çözümler son dönemde oldukça popülerlik kazanan ölçeklenebilirlik çözümleridir.

Bu çözüm önerileri zincir dışı olarak tasarlanmaktadır ve ana ağ yapısına ikinci bir katmanı ekler.

İkinci katman sayesinde ana ağın yükü biraz daha hafifler.

Ayrıca ağdaki tıkanıklık giderilir ve işlem hızlılığı bir üst seviyeye taşınır.

Bu noktada sidechain’ler ve ödeme kanalları ön plana çıkmaktadır.

1. Sidechain

Sidechain veya yan zincir ana ağ yapısına bağlı ikincil ağlara verilen bir addır.

Bu ikincil ağlar genellikle ana ağda yer alan büyük yükün paylaşımı için kullanılmaktadır.

Üstelik böyle bir ana ağa da birden fazla sidechain eklenmesi mümkündür.

Yani ana ağ yükü arttıkça yeni sidechain’ler eklenerek ağdaki genel yük hafifletilebilir demektir.

Kısacası sidechain’ler sürdürülebilir ve uzun ömürlü bir çözüm önerisi olarak gittikçe önem kazanmaktadır.

Üstelik bu teknoloji blockchain’ler arası iletişimi güçlendirilmesi ile birlikte ölçeklenebilirliğe de umut vermektedir.

2. Ödeme Kanalları

Ödeme kanalı ana blockchain ağına bağlı çalışan zincir dışı bir ağdır.

Bu çözüm önerisindeki amaç işlem yapmak isteyen iki taraf arasında bir kanal oluşturmaktır.

Oluşturulan bu kanal üzerinde yapılan işlemler tamamen zincir dışında gerçekleşir.

Bu sayede akıllı kontratlar aracılığıyla gerçekleşen işlemler daha düşük ücretlerle ve oldukça hızlı bir şekilde tamamlanır.

İşte Lightning Network halihazırda Bitcoin ağı için bu şekilde çalışan bir ölçeklenebilirlik çözüm örneğidir.

Sonuç: Bitcoin Ölçeklenebilirlik Sorunu ve Ölçeklenebilirlik Çözüm Önerileri

Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu bugün BTC’nin geleceğini belirleyecek kritik konulardan biridir.

Ölçeklenebilirlik genel manada bir ağın kapasitesini ifade etmektedir.

Söz konusu Bitcoin ilk günden bu yana küresel bir ödeme yöntemi olarak geliştirilmiştir.

Ancak merkeziyetsizliği temel alan bu yenilikçi ödeme yönteminin küresel çapta hizmet verebilmesi için de bu ölçeklenebilirlik sorunun aşılması gerekir.

İşte bu noktada blockchain ekosisteminde yer alan developer’ların çeşitli çözüm önerileri vardır.

Bu çözüm önerileri on-chain ve Layer 2 çözümleri olarak iki sınıfa ayrılmaktadır.

Ayrıca bu öneriler her geçen gün daha ileri seviyelere götürülmektedir.

Sharding ve sidechain’ler de bugün Bitcoin ölçeklenebilirlik sorununa dair önemli çözümler arasında yer alır.

Sonuç olarak tüm bu çözüm önerilerinin geliştirilmesi ve daha ileri bir seviyeye taşınması, BTC’nin küresel çapta bir merkeziyetsiz ödeme sistemi olmasını sağlayabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Ölçeklenebilirlik nedir?

Bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu nedir?

En popüler Bitcoin ölçeklenebilirlik çözümleri hangileridir?

Türkiye’deki en iyi kripto para platformları | Mart 2024

Trusted

Sorumluluk Reddi

Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.

images.jpeg
Reklam, BeInCrypto ortakları tarafından sağlanan tüm sponsorlu içeriğin evrensel yazar adıdır. Bu nedenle üçüncü şahıslar tarafından tanıtım amacıyla oluşturulan bu makaleler, BeInCrypto görüş veya düşünceleriyle uyumlu olmayabilir. Öne çıkan projelerin güvenilirliğini doğrulamak için çaba göstermemize rağmen bu yazılar yine de reklam amaçlıdır. Mali tavsiye olarak değerlendirilmemelidir. Okuyucuların kendi araştırmalarını yapmaları ve dikkatli olmaları teşvik edilir. Bu içeriğe dayalı...
READ FULL BIO
Sponsor
Sponsor