Bitcoin ETF, borsa yatırım fonu olarak bilinmektedir. Bilindiği üzere Bitcoin trade’i yıllardır kripto para borsalarında yapılmaktadır. Bir başka deyişle menkul kıymetler borsalarında Bitcoin trade’i yapılamamaktadır. Bitcoin ETF bu noktada devreye girmiş bir çözümdür. Bu ETF’ler ile Bitcoin’in menkul kıymetler borsasında trade’inin yapılması sağlanmaktadır. Böylece geleneksel yatırımcı anlayışı ile kripto para dünyasının buluşturulması amaçlanmaktadır.
Bitcoin ETF Nedir?
Bitcoin ETF, “Bitcoin exchange traded funds” anlamına gelir. Yani bir borsa yatırım fonudur. Borsa yatırım fonları bazı temel varlıkları izleyen halka açık fonlara denilmektedir. Bu fonlar ile yatırımcılar spesifik bir şirket veya endüstri fiyatlarını bir kerede trade edebilirler. Örneğin bir ETF ile şirketlerden bireysel hisse satın almazsınız. Bunun yerine, şirketlerin bulunduğu sektörün hisselerini izleyen fondaki hisseleri trade edebilirsiniz.
ETF’ler kolaylığı ve ucuzluğu nedeniyle 90’lı yıllarda çok popüler hale gelmiştir. Bitcoin ETF de yatırım fonu ile aynı mantıkta çalışmaktadır. Bu ETF’ler Bitcoin’e bağlıdır ve BTC fiyatı ile takip edilir. Bitcoin ETF’leri menkul kıymetler borsalarında yer alır. Böylece broker’lar Bitcoin’leri ETF şeklinde menkul kıymetler borsasında alıp satabilmektedirler.
Teoride Bitcoin; şirketler tarafından satın alınır, menkul kıymet haline getirilir ve bir borsada işlem görür. Güvenlik ve Borsa Komisyonu (SEC) ise bu yöntemi denetleyen kuruluştur. SEC süreç içerisinde birkaç Bitcoin ETF’sini onaylamıştır. Ancak SEC onayının kolay bir süreç olduğunu söylemek doğru olmaz. Örneğin SEC 2021 yılında Valkyrie’nin yapmış olduğu başvuruyu hemen kabul etmemiştir.
Bitcoin ETF varlıkları, Bitcoin vadeli işlem (futures) sözleşmelerine bağlanmıştır. Bu şekilde Bitcoin ETF temel amacını gerçekleştirebilmektedir. Bu amaç, bireysel olarak hareket eden ve kripto paralara şüpheyle yaklaşan yatırımcıların kripto paralara gerçekten sahip olmadan erişim sağlayabilmeleridir.
Bitcoin için ETF fikri ilk olarak Bitcoin’in yükseliş eğiliminin farkedilmesi ile ortaya çıkmıştır. Bu eğilim ile birlikte kripto paraların popüler hale geldiği onaylanmıştır. Bitcoin trade’i ile kar sağlanabileceğini farkeden yatırımcılar ve brokerler, Bitcoin ETF fikrini oluşturmuşlardır. Bunun bir nedeni de bu kişilerin Bitcoin’e direkt yatırım yapamayacaklarını anlamalarıdır. Bitcoin’in binlerce dolara kadar fiyatlanması ile yatırımcıların yatırım yapma fırsatı da oldukça azalmıştır.
Bu noktada broker’lar yatırımcı taleplerini karşılamak için yeni alternatiflere yönelmişlerdir. Bu alternatifler arasında Bitcoin ETF konsepti başta gelmektedir.
Winkevoss kardeşler Bitcoin ETF’leri için Güvenlik ve Borsa Komisyonu’na başvuru yapan ilk isimlerdir. Bu başvuru 2013 yılında yapılmıştır.
Bitcoin ETF Nasıl Çalışır?
ETF’ler yatırım dünyasında kripto paralardan çok daha iyi anlaşılmaktadır. Kaldı ki blockchain tabanlı kripto para varlıkları popülerleştikleri kadar karmaşık hale de gelmektedirler. ETF’ler bu noktada çok daha basit çözümler ile ortaya çıkarlar.
ETF’ler sayesinde kripto para piyasası terminolojisindeki çoğu öğeden kurtulursunuz. Bunlar arasında madencilik, merkeziyetsiz borsalar, dağıtılmış defterler yer alır. Ayrıca anahtar depolama ve kripto para varlıklarını bilmenize de gerek kalmayacaktır.
Özetle bir ETF, bir varlığın veya endeksin fiyatını izleyen bir yatırım fonudur. Bugün birçok varlık ve endüstri için ETF’ler mevcuttur. Bunların arasında emtialar ve para birimleri de bulunmaktadır. Menkul kıymetler borsalarında hisse senetleri fon tarafından satın alınmaktadır. Böylece fonu satın alan şirketler borsalarda bu hisselerin fraksiyonlarını sunmaktadır.
Yani fon, BTC alıp tutmaktadır. Böylece BTC fraksiyonlarını borsalarda satışa çıkarırlar. Borsada işlem gören fonun hissesinin fiyatı BTC’ye göre dalgalanmaktadır. Bu durumda BTC yükseldiğinde fon fiyatı da yükselecektir. BTC düştüğü zaman fon fiyatı da düşecektir. Buradaki tek fark işlemin yapıldığı platformdur. İşlemler kripto para borsası yerine menkul kıymetler borsalarında yapılır.
Konuyu daha iyi açıklamak için vadeli işlem mantığından da söz etmek gerekecektir. Bu tür işlemlerde taraflar belirli bir varlığın ne kadar sürede ve ne kadar fiyattan satılacağını kararlaştırır. Yani vadeli işlemlerde belirli bir günde, belirli bir fiyattan işlemler gerçekleştirilir.
Bitcoin vadeli işlem kontratları da benzer mantıkta işler. Taraflar bir BTC biriminin trade’i için anlaşırlar. Fon bir sözleşme biriminin cari fiyatına dayalı fiyat üzerinden hisse oluşturur. Bundan sonra da borsada ticarete sunulur.
Bitcoin bağlantılı ilk resmi ETF’lerden biri Ekim 2021 tarihinde onayı verilen Proshares Bitcoin Strategy ETF (BITO) olarak bilinir. BITO, SEC onayından geçtikten sonra New York Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmeye başlamıştır.
Bitcoin ETF Neden Oluşturulmuştur?
Günümüzde halen birçok kişi kripto para endüstrisine şüphe ile yaklaşmaktadır. Bu noktada bu ETF’ler ile bahsi geçen endişenin azaltılabileceği söylenilebilir. Bitcoin ETF, insanların daha ucuz ve kolay bir şekilde Bitcoin’e yatırım yapması için tasarlanmıştır. Bu sırada güvenlik prosedürleri ve aşırı miktarda fonlara olan ihtiyaç ortadan kaldırılır.
Bitcoin ETF, yatırımcıların aracılık hesaplarından direkt olarak trade edilebilir. Bu özelliği ile geleneksel yöntemleri tercih eden kişilere cazip görünmeyi amaçlar. Bu ETF’ler ile yatırım kolaylığı birkaç şekilde sağlanmaktadır. Bunların başında BTC’lerin depolanması ve güvenceye alınması gelmektedir.
Gerçekten de sadece şifrelerini unuttukları için veya siber saldırı sonucunda coin’lerine erişemeyen yatırımcıların sayısı azımsanmayacak derecede çoktur. Kripto para cüzdanları mutlaka korumanız gereken güvenlik anahtarları barındırır. Kripto para varlıklarını borsalardan aldığınızda bunları borsa cüzdanlarınızda da tutabilirsiniz.
Ancak türü ne olursa olsun kripto para cüzdanları saldırıya uğrayabilir. Anahtarlarınız çalındığı zaman bu, kripto para varlıklarınızın da çalınacağı anlamına gelecektir. Halihazırda anahtar koruma yöntemleri vardır ancak hiçbiri %100 garantili değildir. Bitcoin ETF bu noktada daha iyi bir opsiyon olarak görülebilir. Çünkü ETF mantığında anahtar saklama zorunluluğu bulunmamaktadır. Fonun hisselerine sahip olmanız sonucunda fon, varlıklarınızı koruma riskini kendi üstüne alacaktır.
Bitcoin ETF aynı zamanda bütçeye daha uygun bir yatırım modelidir. Ortalama bir yatırımcı için BTC fiyatı en büyük engeli teşkil etmektedir. Çoğu bireysel yatırımcı için 1 BTC almak dahi şu anki fiyatı ile mümkün olmayabilir. Bu noktada Bitcoin ETF bütçeye uygun, risk toleransı yüksek bir opsiyon olarak görülebilir.
Bitcoin ETF’lerinin Avantajları
Sağladığı birçok kolaylık düşünüldüğünde Bitcoin ETF’lerinin çeşitli avantajları vardır. Bunlardan en çok dikkat çekenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Yatırım Rahatlığı: Bitcoin ETF tarafından sunulan ilk avantaj yatırım yapılması için sunduğu rahatlıktır. Bu ETF ile kripto para mantığını öğrenmeden ve daha düşük riskle BTC almak mümkündür.
- Vergi Avantajları: Bitcoin’in henüz regüle edilmemiş olması nedeniyle emeklilik fonlarının çoğu BTC alımına izin vermez. Ancak SEC tarafından bu ETF’lerin düzenlenmesi vergi anlamında BTC’nin uyumlaşacağı anlamına gelebilir.
- Portföy Çeşitliliği: ETF ile birden fazla varlığı tutmak mümkündür. Dolayısıyla Bitcoin ETF de aynı mantık ile çalışmaktadır. Bu yöntem ile yatırımlarınızı çeşitlendirerek portföyünüzdeki riski daha iyi yönetebilirsiniz.
Bitcoin ETF’lerinin Dezavantajları
Ancak her yatırım yöntemi gibi bu ETF de birtakım dezavantajları ile birlikte gelmektedir. Bu dezavantajları ise şöyle özetleyebiliriz:
- İşlem Ücretleri: ETF işlemleri sağladıkları avantajlar karşısında bir miktar ücret alır. Bu nedenle ETF ile aldığınız hisse oranında işlem ücreti ödemek zorunda kalabilirsiniz.
- ETF’deki Tutarsızlıklar: ETF’ler bir varlığın fiyatını takip ederken portföylerini de çeşitlendirebilirler. Bu nedenle ETF’deki fiyat değişikliği fona doğru bir şekilde yansımayabilir.
- Diğer Kripto Para Varlıkları ile Kısıtlı Trading Yapılması: BTC diğer altcoin’ler ile alınıp satılabilmektedir. Ancak Bitcoin ETF sadece BTC’yi izleyen bir fon olduğu için bu şekilde trade’i yapılamamaktadır. Bu bir noktada yatırımcılar açısından dezavantaj sayılabilir.
- Merkezileştirilmiş ETF Sistemi: Kripto paralar merkezi bankalardan bağımsızdır. BTC de mevcut finansal sistemdeki riskleri minimize etmek için ortaya çıkmıştır. Bitcoin için oluşturulan ETF modeli ise devletler tarafından regüle edilebilir bir yatırım yöntemidir. Bu nedenle, kripto paraların merkeziyetsizliği nedeniyle sahip olduğu faydaların çoğunu kaybedebilir.
Bitcoin ETF Onayı Nedir?
Bitcoin için ilk ETF başvurusu 2013 tarihinde yapılmış ve ardından devamı gelmiştir. Bu süreç içerisinde bu ETF modeli üzerinden manipülasyon ve dolandırıcılık endişeleri de konuşulmuştur. Ancak SEC, Bitcoin için halihazırda birkaç ETF’yi onaylamıştır. SEC’in onaylamış olduğu Bitcoin ETF’leri, vadeli işlemler ile bağlantılı ETF’lerdir.
Örneğin, SEC yakın zamanda Teucrium Bitcoin Futures ETF’sini de onaylamıştır. Bu durum Bitcoin ETF’lerinin kabul edilebilirliğinin artması açısından olumlu bir sinyal olarak görülmektedir. Öte yandan Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) ise Bitcoin için başlatılan ilk ETF’lerden biri sayılmaktadır. GBTC 2013 yılında oluşturulmuştur. Bunun ardından birçok başka ETF de halka açık olarak listelenmiştir.
Diğer ETF örnekleri arasında aşağıdaki isimler bulunmaktadır:
- ProShares Bitcoin Strategy ETF
- 3iQ CoinShares Bitcoin ETF
- Fidelity Advantage Bitcoin ETF
- Purpose Bitcoin ETF
- Valkyrie Bitcoin Strategy ETF
- Global X Blockchain & Bitcoin Strategy ETF (BITS)
En popüler ETF modelleri Bitcoin vadeli işlemleridir (Bitcoin Futures ETFs). Ancak bunlara yatırım yapmadan önce mutlaka vadeli işlem nedir bilmek gereklidir. Kısaca Bitcoin Futures ETF ile işlem yaparken elinizde BTC bulunmamaktadır. Bunun yerine vadeli işlem sözleşmeleri alırsınız. Böylece BTC’leri önceden ayarlanmış bir fiyat ile ileri bir tarihte trade edersiniz.
Son olarak 6 büyük firma tarafından Ethereum vadeli ETF’leri için başvuru dosyaları iletilmiştir. Böylece Ethereum için de onay bekleme süreci başlamıştır. BeInCrypto’nun yaptığı habere göre SEC’nin Ethereum için de onay verme ihtimali yüksektir. Çünkü Ethereum’u dolaysız bir şekilde menkul kıymet olarak tanımlamaktadırlar.
Bitcoin Spot ETF Nedir?
Bahsi geçen ve SEC tarafından onaylanan ETF’ler, Bitcoin Futures (Vadeli) ETF’lerdir. Bitcoin Spot ETF’lerin ise başvuru dosyalarının kabulü ve onay süreci 2023 yılında başlamıştır. Aralarındaki en önemli fark, Spot ETF’ler direkt olarak kripto paranın fiyatını takip ederken Futures ETF’lerinin Bitcoin vadeli işlem sözleşmelerini takip etmesidir.
SEC’nin takviminde ilk incelenen ve erteleme kararı verilen Bitcoin Spot ETF başvurusu ARK Invest’in yaptığı başvuru olmuştur. Kuruluşun tavrı ve uzmanların beklentisine göre spot ETF’lerin onaylanma ihtimali yüksek görülse de bu kararın 2024 yılında çıkması beklenmektedir. SEC’nin erteleme yapmadan nihai kararı vermesi gereken son tarih 2024 yılının Ocak ayıdır.
Bunun yanı sıra Jacobi Asset Management, ilk Bitcoin Spot ETF’sini Euronext Amsterdam’da listelemiştir. Kısaltma olarak ise BCOIN kullanılmaktadır. Fonun piyasa yapıcılığını ise trading şirketi Flow Traders üstlenmiştir. Bitcoin Spot ETF onayı ilk olarak 2021 yılında Guernsey Financial Services Commission (GFSC) tarafından verilmiştir. Planlanan tarih ise 2022 yılında Bitcoin ETF’sinin piyasaya sürülmesidir. Ancak yaşanan Terra ve FTX olaylarından sonra piyasaya sürülüşünün ertelenmesine karar verilmiştir.
Sonuç
Bitcoin ETF ilgi çekici ve kolay bir yatırım yöntemidir. Bitcoin ETF ile güvenle Bitcoin’e yatırım yapılabilmektedir. Bu sırada kripto para piyasasının bütün karmaşıklığını geride bırakmak da mümkündür. Bu ETF modeli, Bitcoin’in popülerliği ile birlikte popülerleşmektedir.
Piyasada Bitcoin için çok farklı ETF’ler mevcuttur. Her bir ETF farklı özellikler ile yatırımcıların karşısına çıkar. Bu nedenle hangi ETF’ye yatırım yapılacağı çok iyi bir araştırma sonucu belirlenmelidir. Kaldı ki ETF’ler avantajları kadar dezavantajları da içerisinde barındırır.
Sıkça Sorulan Sorular
Bitcoin ETF Alınmalı Mı?
Hangi Bitcoin ETF’si En İyisidir?
Trusted
Sorumluluk Reddi
Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.
İLGİLİ HABERLER
Tüm içeriği görüntüle
