Merkeziyetsiz Finans 101
DeFi, merkeziyetsiz (decentralized) ve finans (finance) kelimelerinden oluşan merkeziyetsiz finans işlemlerine verilen genel addır. Yani DeFi’nin en büyük özelliğini, herhangi bir merkeze veya otoriteye bağlı olmaması oluşturuyor. Blockchain teknolojisinden güç alan Bitcoin ve Ethereum gibi belli bir merkezi olmayan ve karar verici otoritelerin olmadığı kripto paralar, DeFi için ideal örneklerdir.
Fakat finansal araçlar sadece para gönderme ve alma ile sınırlı olmadığı için DeFi denildiğinde daha gelişmiş finansal işlevleri düşünmek daha doğru bir bakış açısı sağlıyor.
Daha gelişmiş finansal işlevler; kredi alma, kredi verme, merkeziyetsiz borsalar ve alışveriş gibi hizmetleri kapsıyor. Bu tür daha gelişmiş özelliklere imkan sağlayan farklı tokenler bulunuyor. Bunlar başlıca Maker (MKR), Uniswap (UNI) ve Aave (AAVE) olarak sıralanabilir. Kripto para analistleri “Merkeziyetsiz finans üzerinden yapılabilecek işlemler bellidir ve hangi şartlarda hangi işlemlerin yapılacağı nettir.” diyor.
Bu nedenle DeFi sistemlerinde akıllı sözleşmeler, merkezsiz uygulamalar ve konsensüs protokolleri önemli yer tutuyor. Merkeziyetsiz finans üzerinden her gün milyarca dolarlık işlem yapılsa da trilyon dolarlık geleneksel finans (TradFi) endüstrisinin henüz yanına dahi yaklaşamıyor.
DeFi TradFi’ye Karşı Büyük Koza Sahip
Geleneksel finansal sistem; borsa, kredi piyasası, türev piyasası, emtia piyasası, ödeme gibi pek çok hizmet ve mal değiş tokuşunu sağlıyor. TradFi hizmet sağlayıcılarını ise bankalar, sigorta şirketleri, borsalar, finansal aracılar oluşturuyor. Ancak hizmet sağlayıcıları, sağlanan hizmetlerden toplamda trilyon doların üzerinde komisyon elde ediyorlar.
Blockchain teknolojisinden güç alan DeFi ise henüz daha dar bir hizmet sunsa dahi herkesin işlemlerden komisyon kazanmasına imkan sağlayan yapısal bir koza sahip. Bu durumu fark eden pek çok yatırımcı şimdiden merkeziyetsiz finansa yatırım yapmaya başladı. Geçtiğimiz günlerde başarılı DeFi protokolü, dYdX patlayıcı bir yükseliş gerçekleştirerek bu durumu kanıtladı.
DeFi’nin gelecekteki en heyecan verici hedeflerinden birisi TradFi’nin kalbi olan sigorta endüstrisi. Analist Artem Tolkachev, akıllı sözleşmeler teknolojisi ile mükemmelleştirilebilecek olan sigortacılık sisteminin, DeFi için trilyon dolarlık bir endüstriye dönüşeceğini düşünüyor.
DeFi 5 Yıl İçerisinde Hacim Patlaması Yaşayabilir
Tolkachev’in DeFi ekosisteminin geleceğine dair öngörüleri sadece sigortacılık ile sınırlı değil. Deneyimli kripto para analisti, işlem hacmi karşılaştırması yaparak önemli veriler sundu. Tolkachev, Ethereum ağının, 2021’de her gün havale, ticaret, borç verme, borçlanma ve diğer çeşitli işlem türlerini kapsayan günlük 1,3 milyondan fazla işlem gerçekleştirdiğini bildirdi.
Analist, 1,3 milyon işlemin, günlük 1 milyardan fazla küresel kredi kartı işlemine ve NASDAQ’daki yaklaşık 5 milyar dolarlık günlük işlem hacmine kıyasla küçük bir sayı olduğunu vurguladı. Analist, NASDAQ’ın günlük işlem hacminin tüm DeFi protokollerindeki yıllık gelire tekabül ettiğini bildirdi.
Deneyimli kripto para analisti, TradFi’de işlem gören paranın, DeFi’nin geleceği için önemli olduğunu bildiriyor. Tolkachev, 2,3 trilyon dolarlık küresel perakende bankacılık gelirinin yalnızca %1’inin DeFi’ye kaymasının sektörün hacmini 10 katına çıkaracağını ifade ediyor.
Analiste göre, ülkelerin kripto para yasakları da DeFi trendini hızlandıran önemli bir etken. Çin gibi ülkelerin kripto para yasaklarına devam etmeleri, DeFi kullanımını teşvik ediyor. Çünkü merkeziyetsiz borsalara merkezi hükümetler müdahale edemiyor. Blockchain teknolojisinin sihiri de bu noktada ortaya çıkıyor. Çünkü interneti kapatmadan DeFi’yi engellemek imkansız bir durum.
Deneyimli analist Tolkachev, “4 Şubat 2004’te bir yurt odasında Meta (Facebook) projesi doğdu ve 2021’de 3 milyar kullanıcıyla 1 trilyon dolarlık bir şirket haline geldi. DeFi daha yeni başladı ve şimdi yüksek kaynaklar ve ilgi ile önümüzdeki 5 yıl içinde 100 kat büyümesi bir hayal değil, kaçınılmaz bir son.” dedi.
Trusted
Sorumluluk Reddi
Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu makale, sektördeki uzmanların veya bireylerin görüşlerini ve bakış açılarını sunar. BeInCrypto, okuyucuya şeffaf raporlar ulaştırmaya kendini adamıştır. Ancak bu makalede ifade edilen görüşler, BeInCrypto’nun veya çalışanlarının düşüncelerini yansıtmayabilir. Okuyucular bu içeriğe dayalı karar vermeden önce bilgileri bağımsız olarak doğrulamalı ve bir profesyonele danışmalıdır.
