MASAK’tan Somut Kripto Para Adımı
MASAK tarafından yürürlüğe konan rehber, kripto para hizmet sağlayıcılarına bazı sorumluluklar getirdi. Hizmet sağlayıcıları artık şüpheli işlemlerin bildirimine ilişkin usul ve esaslara uygun davranmak zorunda. Yayımlanan rehberde “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğe” sıkça atıfta bulunuldu:
“Kanun’un “Şüpheli işlem bildirimi” başlıklı 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrası gereğince, yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu mal varlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması hâlinde bu işlemlerin, yükümlüler tarafından Başkanlığa bildirilmesi zorunludur.”
Türkiye’de hizmet sağlayan borsaların iş yükü artacağa benziyor. MASAK rehberinde şüpheli işlemlerin borsalar tarafından tespit edileceği iması dikkat çekiyor. Üstelik borsalar şüpheli işlemi bildirmekle yükümlülüklerinden kurtulamıyor. Kripto para borsaları, bildirilen işlemlere yönelik devamlı güncel veri akışı sağlamak durumunda. Rehbere göre, şüpheli kripto para işlemleri en geç 10 iş günü içerisinde borsalar tarafından MASAK’a iletilmeli:
“Şüpheli işlemler yükümlüler tarafından; işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal Başkanlığa bildirilir.
Elektronik olarak bildirilen şüpheli işlemlerde bildirim tarihi olarak, bildirimin Başkanlık kayıtlarına girdiği tarih esas alınır. Şüpheli işlemlerin devamlı bilgi verme kapsamında bildirilmiş olması şüpheli işlem bildirim yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Bildirimde bulunulan işlemle ilgili olarak daha sonra yeni bilgi ve bulgular elde edildiği takdirde, tekrar Şüpheli İşlem Bildirim Formu doldurulur ve daha önce yapılan bildirime ek olduğu belirtilerek gecikmeksizin Başkanlığa gönderilir.”
Şüpheli İşlemlerin Alt Limiti Bulunmuyor
Daha önce Avrupa Birliği, MASAK rehberine benzer bir tasarıyı yasallaştırmıştı. Yeni gelen düzenlemeyle AB bölgesinde 1.000 Euro’nun üzerindeki kripto para ödemelerinin yasal düzenlemeye tabi olacağı bildirilmişti. Öte yandan MASAK tarafından yayımlanan rehberde şüpheli işlemler için herhangi bir parasal sınır gözetilmeyeceğinin altı çizildi. Ayrıca rehberde, şüpheli işlem kelimesinin bütün işlemleri kapsayacağı vurgulandı:
“Tedbirler Yönetmeliğinin 27 ve 28 inci maddelerine göre, yükümlüler tarafından, şüpheli bir işlemle karşılaşıldığında, işlem hakkında yetki ve imkanlar ölçüsünde araştırma yapıldıktan sonra, edinilen bilgi ve bulgular çerçevesinde, ŞİB formu doldurulur ve Başkanlığa şüpheli işlem bildiriminde bulunulur.
Şüpheli işlemler, herhangi bir parasal sınır gözetmeksizin Başkanlığa bildirilir. Şüpheli işlem kavramında geçen işlem ifadesi tek bir işlem ile sınırlı olmayıp, birden çok işlemi kapsayabilir. Birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirildiğinde şüphe arz eden işlemler için tek bir ŞİB formu düzenlenir.”
Suça İlişkin Şüphe Kategorisi
MASAK tarafından yayımlanan rehberde, borsaların suç bildirimlerinin kesinlik taşımadığının altı çizildi. Düzenleyici kurum, “Suça İlişkin Şüphe Kategorisi” altında yer alan yasadışı eylemlerin MASAK tarafından değerlendirileceğini bildiriyor. MASAK, suça ilişkin şüphe kategorileri için kripto para borsalarının “Suça İlişkin Şüphe Kategorileri Tablosunu” baz almaları talep ediyor:
Suça ilişkin şüphe kategorileri “5.1 Suça İlişkin Şüphe Kategorileri Tablosu” içerisinde yer alan değerlerden seçilerek belirtilmelidir. Herhangi bir şüphe kategorisinin varlığına dair bir bilgi yoksa bu alan boş bırakılacaktır.
Şüphe kategorilerinin belirlenmesine dair (hangi durumlarda hangi şüphe kategorilerinin belirtilebileceğine dair) kılavuz mahiyetindeki açıklayıcı bilgilere “5.3 Şüphe Kategorileri Referans Tablosu” içerisinde yer verilmiştir.
“5.1 Suça İlişkin Şüphe Kategorileri” aşağıda yer alan başlıkları kapsayacak biçimde kripto para hizmet sağlayıcılarına iletildi. MASAK aşağıda yer alan başlıkların açıklamasını ve ilgili yasal düzenlemeleri detaylı olarak paylaştı.
- SK-01 Tefecilik
- SK-02 POS tefeciliği
- SK-03 Fuhuş
- SK-04 Göçmen kaçakçılığı / insan ticareti
- SK-05 Uyuşturucu kaçakçılığı
- SK-06 Silah kaçakçılığı
- SK-07 Tarihi eser kaçakçılığı
- SK-08 Gümrük kaçakçılığı/hayali ihracat
- SK-09 Kıymetli maden kaçakçılığı
- SK-10 Bilişim suçları
- SK-11 Vergi kaçakçılığı
- SK-12 Sermaye piyasalarına ilişkin suçlar
- Yolsuzluk (rüşvet, irtikâp, zimmet, kamu görevlisinin haksız mal edinmesi
- ve diğer yolsuzluk türleri)
- SK-14 Resmî / özel evrakta sahtecilik
- SK-15 Para ve kıymetli evrak dolandırıcılığı / sahteciliği
- SK-16 Basit dolandırıcılık
- SK-17 Nitelikli dolandırıcılık
- SK-18 Organ/doku ticareti
- SK-19 Tehdit / şantaj / cebir ve adam kaçırma
- SK-20 Mal varlığına karşı suçlar (hırsızlık, yağma vs.)
- SK-21 Hileli iflas
- SK-22 Kumar/yasa dışı bahis
- SK-23 Terörizmin finansmanı
- SK-24 İhaleye fesat karıştırma
- SK-25 Sosyal güvenlik mevzuatına aykırılıklar
- SK-26 Bankacılık mevzuatına ilişkin suçlar
- SK-27 Akaryakıt kaçakçılığı
- SK-28 Yasa dışı fatura ödeme merkezi
- SK-29 Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan edilmemesi
- SK-30 Sigara, alkol ve tütün kaçakçılığı
- SK-31 Piramit satış sistemleri (saadet zincirleri)
- SK-32 Sivil toplum kuruluşlarının suistimali
- SK-33 Finansal sektöre ilişkin suçlar (bankacılık, sermaye piyasası kuruluşları
- sektörleri hariç)
Sorumluluk Reddi
Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak BeInCrypto, haberlerde tarafsız ve şeffaf raporları garanti eder. Bu haber makalesi doğru ve güncel bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Ancak okuyucuların bu içeriğe dayalı herhangi bir karar vermeden önce tüm bilgileri bağımsız olarak doğrulamaları ve bir profesyonele danışmaları tavsiye edilir.
