Nepal, Jack Dorsey’nin merkeziyetsiz mesajlaşma uygulaması Bitchat’in indirilme sayısında bir artışa tanık oldu. Gençlerin öncülüğündeki yolsuzluk karşıtı protestolar ve kapsamlı sosyal medya yasağı bu durumu tetikledi.
8 Eylül’de, uygulama Nepal’de 48.781 kez indirildi. Bu, uygulamanın küresel benimsenmesinin yaklaşık %39’una denk geliyor.
Bitchat Sansüre Dayanıklı Araç Olarak Ortaya Çıkıyor
Bitchat, internet altyapısına ihtiyaç duymadan çalışıyor. 30 metre mesafedeki cihazları birbirine bağlayan Bluetooth Düşük Enerji ağları kullanıyor. Şifreli mesajlar, birden fazla cihaz arasında atlayarak iletişimin kesintisiz devam etmesini sağlıyor.
SponsoredUygulama ayrıca, en radikal yeniliklerinden biri olarak rapor edilen bir özellik ile önceden imzalanmış Bitcoin işlemlerinin ağ üzerinden iletilmesini destekliyor.
Küresel indirme sayısı Eylül başında 125.486’ya ulaştı. Endonezya ve Rusya’da benzer huzursuzluklar sırasında önemli artışlar görüldü. Endonezya, Ağustos ayında parlamento ödenekleri ve polis şiddeti protestoları sırasında 12.581 indirme kaydetti. Rusya ise 8.749 indirme ile dikkat çekti. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise 8.211 indirme gerçekleşti.
Dorsey, Bitchat’i bir hafta sonu projesi olarak geliştirdi. Amaç, felaket koordinasyonu ve sansüre direnç sağlamaktı. Özellikler arasında her oturum için rastgele eş kimlikleri, üç kez dokunarak etkinleştirilen acil durum silme fonksiyonu ve konu tabanlı sohbet odaları için IRC tarzı komut arayüzleri bulunuyor.
Bu benimseme, sansüre dirençli “özgürlük teknolojisi” araçlarına olan iştahın arttığını gösteriyor.
Protestolar, Nepal’in on yıllardır gördüğü en ölümcül siyasi huzursuzluk olarak kayıtlara geçti. En az 30 kişi hayatını kaybetti ve Başbakan KP Sharma Oli istifa etmek zorunda kaldı.
Yetkililer, kayıt gerekliliklerini uyguladıktan sonra Facebook ve YouTube dahil 26 büyük sosyal platformu engelledi. Bu karartma, ticaret ve iletişim için dijital platformlara güvenen Z kuşağı aktivistleri arasında öfkeye yol açtı.
Nepal’in siyasi istikrarsızlığının derin kökleri var. 2008’de monarşi kaldırıldığından bu yana, ülke 17 yılda 13 hükümet değiştirdi.
Transparency International, Nepal’i 2024 Yolsuzluk Algı Endeksi’nde 107. sırada yer aldı. Bu durum, sistematik yönetim başarısızlıklarını gösteriyor. Kamuoyu, genç işsizliğin arttığı bir dönemde elit ailelerin zenginliklerini sergilediği “Nepo Kids” fenomenine karşı büyüyen bir hayal kırıklığı yaşadı.
