Kripto Para’da 8 Yılımı Boşa Harcadım: Bir Geliştiricinin Veda Notu Asya’da Gündem Oldu

“Yeni bir finansal sistem inşa etmiyorum. Bir kumarhane kurdum.”
Bu çarpıcı itiraf, türev protokolü Aevo’nun eski kurucu ortağı Ken Chan’a ait. Asya kripto para topluluklarında bu hafta yankı uyandırıyor.

X’te başlayan bir paylaşım artık dil sınırlarını aştı. Yerel haber siteleri tarafından Çinli topluluklara taşındı ve Koreli trader’lar arasında geniş şekilde paylaşıldı. Böylece milyonlarca görüntülenmeye ulaştı.

Ayn Rand’dan Hayal Kırıklığına: Bir Libertaryen’in Kripto Yolculuğu

Chan’ın bu itirafı sadece bir eleştiriden ibaret değil. Kişisel bir bakış açısının da yıkımı. Kendini “idealist bir liberteryen” olarak tanımlıyor ve Ayn Rand’ın romanlarıyla radikalleşip 2016’da Gary Johnson’ın başkanlık kampanyasına bağışta bulunduğunu anlatıyor. Bitcoin’in siberpunk yaklaşımı, Chan’ı doğrudan etkiliyor. Kendi sözleriyle: ‘Sınırdan kafanda bir milyar dolarla geçebilmek her zaman benim için güçlü bir fikir olmuştur ve her zaman da öyle kalacak’ dedi.

Yine de sektörde geçen sekiz yıl sonunda bu idealizm ciddi biçimde aşınıyor. Chan, Katman 1 savaşlarının—yani Aptos, Sui, Sei, ICP ve nicelerine akan sermaye selinin—yeni bir finansal sisteme dair anlamlı hiçbir ilerleme getirmediğini söylüyor. Aksine: ‘Herkesin parasını kelimenin tam anlamıyla yaktı’ ve yeni bir Solana olma hayaliyle sürdü gitti. Chan net konuşuyor: ‘Mars’a kumarhane inşa etmemize gerek yok’ dedi.

LinkedIn profiline göre Chan, bu yıl mayıs ayında Aevo’dan ayrıldı. Kişisel web sitesinde ise KENSAT isimli kişisel uydu projesi üzerinde çalıştığı yazıyor. Bu uydu, haziran 2026’da bir Falcon 9 ile fırlatılacak. Bu itirafı, ayrılığından altı ay sonra geliyor. Aynı dönemde AEVO token, yaklaşık 45 milyon dolar tamamen seyreltilmiş piyasa değeriyle işlem görüyor–zirveden yaklaşık %99 oranında düşerek.

“Casino” Benzetmesi Kripto Para Piyasası Yorgunluğunda Gündemde

Chan’ın kullandığı ana metafor oldukça sarsıcı: Kripto para ekosisteminin ‘neslimizin bugüne kadar uydurduğu en büyük, çevrim içi, çok oyunculu ve 7/24 açık kumarhane’ haline geldiğini açıkça söylüyor. Karmaşık teknikleri bir kenara bırakıp işin aslını gözler önüne seriyor.

Zamanlama da mesajı güçlü kılıyor. Ekim ayındaki piyasa dalgalanmaları ve kalıcı volatilite sonrası bölgedeki yatırımcılar artık yorgun düştü. Çin medyası bu viral yayılımı, ‘likidite kuraklığı ve anlatı boşluğu içinde ortak bir endişe’ olarak yansıtıyor.

Çince yanıtlar ikiye ayrılmış durumda. Bazıları keskin şekilde tepki gösteriyor: ‘Aynı sekiz yıl—kimisi zirveye çıkar kimisi sahneden iner. Vakit kaybı senin sorunun.’ Diğerleri ise Chan’dan daha da ileriye gidiyor: ‘Bütün kripto ekosistemi akılsızlardan oluşuyor, istisna yok. On yılı aşkın sürede sıradan birinin kullandığı hangi blockchain ürünü var?’ dedi.

Koreli yatırımcıların tepkileri ise yine benzer bir yılgınlığı gösteriyor. Bir trader şöyle söylüyor: ‘Stablecoin’ler dışında ortada gerçek bir kullanım örneği yok.’ Başka biri ise çok daha açık sözlü: ‘Kriptonun dibinde, topluma yeni değer katan kimse yok–sadece dolandırıcılar bireysel yatırımcıların parasına göz dikmiş’ dedi.

Kuşak Kaygısı Sınır Tanımıyor

Belki de en çarpıcı olan, Chan’ın sektörün ‘zehirli zihniyetinin genç nesil için uzun vadede sosyal hareketliliğin çöküşüne yol açacağı’ yönündeki uyarısı. Bu kaygı, Doğu Asya toplumlarında derin karşılık buluyor. Zenginliğe giden geleneksel yollar—gayrimenkul, istikrarlı iş—artık çok daha erişilmez hale geldi. Kripto, alternatif bir yol vaad etmişti. Chan ise bu sorunun daha da büyüdüğünü söylüyor.

Koreli analist KKD Whale ise doğrudan Chan’ın paylaşımına değinmeden benzer bir iç hesaplaşma yapıyor. KKD Whale şu ifadeleri kullanıyor: ‘Tek bir beceriyle tek başına ayakta kalma dönemi geçiyor’. Ardından, sekiz saatlik işi bir saate sığdırabilecek kadar yetenekli ama hiç derinleşmeyen eski bir mesai arkadaşını hatırlatıyor. Becerinin modası geçti, kişi de hayatına başka şekilde devam etti, dedi.

Chan sektörün ne inşa ettiğini sorgularken KKD Whale bu yapı içinde bireylerin ne kazandığını sorguluyor. Sonuçta her ikisi de rahatsız edici bir tabloya işaret ediyor.

Chan, CMS Holdings’ten bir alıntıyla nokta koyuyor: ‘Para mı kazanmak istersin yoksa haklı mı olmak?’ Chan’ın yanıtı ise net: ‘Bu kez haklı olmayı seçiyorum’ dedi.

Kurduğu projeden ayrıldıktan altı ay sonra ve AEVO coin eski değerinin çok altında işlem görürken şu soru havada asılı kalıyor: Bu, geçmişe bakıp görülen berraklık mı, yoksa çıkış için kolay bir bahane mi? İtirafının bu denli yayılması, benzer soruları birçok kişinin de kendine sorduğunu gösteriyor.