Öncelikle röportaj talebimizi kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederiz.
Size ilk sorum; sosyal medyada internet güvenliği ile ilgili yazan biri olarak kripto paraların insanların güvenlik anlayışına neler kattığını ve katacağını öğrenmek istiyorum, güvenlik sorunları üst düzeyken, kripto paralar bu sistemin değişmesine yol açabilir mi?
Kripto para al/sat yapan ya da ödemelerini kripto para olarak alan kişilerin piyasaya girmeden önce araştırdıkları ilk şey gelen parayı ya da alınan (yatırım yapılan) parayı nasıl güvende tutabilecekleri. Dolar veya euro aldığınız zaman yastıkaltı yapabilirsiniz, fakat Bitcoin veya altcoinleri bu şekilde (Fiziksel olarak) saklamanız pek mümkün değil. (Ledger ve benzeri ürünler hariç) Bu yüzden insanların mahremiyet ve güvenlik konusundaki araştırmaları daha da arttı. Kripto para ile başlayarak cihaz güvenliği, mail güvenliği gibi konulara yöneldiler. Bu yönelme bana hep şunu hatırlatır: Teknolojiyi biz kullandığımız sürece hayatımız boyunca iyi bir öğrenme sürecinden geçebiliriz. Fakat teknoloji bizi kullanmaya başlarsa bu biraz probleme yol açabilir. Devam niteliğindeki sorunuzun cevabını ise şu şekilde cevaplayabiliriz: Kripto paralar sistemi tamamen geliştirerek değiştirecek. Türkiye dahil birçok ülkede kripto paralara yönelik çalışmalar mevcut. Bu sayede fiziksel paranın dolaşımı yavaş yavaş bitecek ve tamamen 21. Yüzyılın teknolojisiyle devam edeceğiz. Bu tabii ki uzun bir süreç, bu süreçte insanlar da farklı konularda farklı şeyler öğrenecekler.
Kripto paraların temeli olan blockchain teknolojisini de sormak isterim. Blockchain teknolojisinin mevcut dünya için nasıl bir değişim getireceğini öngörüyorsunuz? Özellikle merkeziyetsiz bir teknoloji ile bilginin taraflarca korunması, bizleri özgürleştirebilir mi?
Blockchain bizim nazarımızda tanımsız bir teknoloji. Tanımsız dememizin nedeni ise bu teknolojiyi tanımlayabilecek bir kelimenin olduğunu düşünmüyoruz. Muhteşem? Süper? Çok iyi? Güvenli? Kullanışlı? Kaliteli? Hayır, hiçbiri tam olarak tanımlamıyor. Sağlık sektöründe, finans sektöründe, sosyal farkındalık ya da sosyal sorumluluk projelerinde, siber güvenlikte, oyun sektöründe ve sayamayacağım birçok alanda Blockchain kullanılması mümkün. Tabii şunu atlamamalıyız: Şu an kullanılıyor. Seçimlerde bile kullanılabiliyor olması oldukça özel bir durum. Çünkü seçim ve sosyal sorumluluk gibi konularda şeffaflık ilkesi kesinlikle her zaman olmalı bunu blockchain ile sağlamak mümkün. Merkeziyetsiz bir teknolojinin ise insanlara artısı olduğunu düşünüyoruz. Bu sayede hayatımıza hem yeni terimler girmiş olacak hem de örnek olarak verecek olursak kontrol edilebilirlik – şeffaflık ön planda olacak. Tabi bir ülkenin direkt merkeziyetsiz bir yapıya hızlı bir geçiş yapması da mümkün değil. Bunun için uzun bir zaman geçmesi, araştırılması, kabul edilebilir olması, en önemlisi ise güvenlik açısından kabul görmüş olması gerekir. Ek not: Teknoloji insanı özgürleştirmez. Temelde bağımlı veya bir yerlere bağlı yapar.

Covid-19 salgını ile birlikte küreselleşme tartışmaları alevlenmeye başladı. Küreselleşme karşıtı rejimlerin, en azından sosyal alanda blockchain teknolojisini kullanarak iktidarlarını koruyacağına yönelik yorumlar da var. Özellikle Çin’in blockchain teknolojisine yaptığı yatırımları da göz önünde bulundurarak tüm bu süreci nasıl değerlendirirsiniz?
Blockchain teknolojisine yapılan yatırımlar ile Covid-19 pandemisini bağdaştırmak aslında pek doğru değil. Çünkü pandemi öncesi yapılan yatırımlar oldukça yüksek. Küreselleşme tartışmaları ise bizler doğmadan önce de vardı. Blockchain teknolojisi ilk etapta tabii ki iktidarları, hükümetleri ve onların paralarını korumak için var. Çin, blockchain dışında ciddi hesaplar yapan bir ülke. Aslında önemli soru şu: Küreselciler mi kazanacak yoksa ulusalcılar mı? Bu noktadan baktığımız zaman İngiltere tarafından desteklenen Çin’in ilk sırada olduğunu görmemiz pek mümkün.
Büyük sosyal medya şirketlerinin, Facebook, Google gibi, kullanıcılarının kişisel verilerini devletlere aktardığı yönünde birçok örnekle karşılaştık. Hatta Obama bu uygulamaları yüzünden topa tutulmuştu. Kripto paraların yaygınlaştığı bir dünyada alışverişten tutun sosyalleşmeye kadar bu tip güvenlik sorunları yaşatan şirketler size göre gidişattan nasıl etkilenecekler? Uyum sağlanacak mı yoksa teknolojiyi kendi lehlerine mi çevirecekler?
Evet ne yazık ki bu tür dev şirketler kişisel verileri paylaşıyor ya da satıyor. Bu şirketlerin mahremiyete hiçbir saygısı yok. Gidişatlarında herhangi bir etkilenme olacağını düşünmüyoruz. Hatta daha fazla kazanacaklarından da eminiz. En canlı örneğini ölü doğan Libra ile verebiliriz. Şimdilik ölü doğdu diyoruz fakat milyarlarca kullanıcısı olan platformlarda kullanılacağı için kesinlikle daha fazla kazanmalarını sağlayacak.
Biraz da Türkiye’nin dijital güvenliği ve kripto paralara bakışına bakmak istiyorum. Güvenlik anlayışı son yıllarda çeşitli alanlara sirayet ederek kategorik olarak ele alınmaya başlandı. Özellikle Covid-19 salgınından sonra sağlık, gıda güvenliği gibi alanlar öne çıkmaya başladı. Türkiye’nin bu noktada güvenlik konusundaki politikalarını nasıl değerlendirirsiniz? Blockchain ve kripto paralara yatırım yaparak güvenlik sorunları çözülebilir mi?
Türkiye’de dijital güvenlik veya kripto para – blockchain konularında kendisini geliştirmiş, konferanslar veren, çok güzel işler yapan birçok güzel insan var. Bu isimlerin ürettiği, ortaya koyduğu ürünler incelenirse ülkemize kesinlikle artısı olacağına eminim. Türkiye son yıllarda yüzünü blockchain ve kripto para gibi konulara dönmüş durumda. Fakat ne kadar yatırım yapılıyor ya da araştırmalar nasıl gidiyor pek bilgi sahibi değiliz. İlerleyen günlerde ya da yıllarda ortaya çıkacak olan her teknolojinin temelinin bu zamanlarda atıldığını bileceğiz. Güvenlik konusuna yatırımı ise her zaman yapmalıyız. Her saniye yeni bir açık çıkıyor olabilir. Bu konuda oldukça tedbirli davranmalı ve her zaman bir açık olduğunu düşünmeliyiz.

Yeni çıkan kitabınız ile ilgili bir sorum olacak. Çıkan kitabınız ile ilgili takipçilerinize ve kripto para topluluğuna söylemek istediğiniz bir şey var mı? Okuyucular olarak bizleri neler bekliyor?
Kitabımız tamamen temel teorik bilgiler üzerine kurgulandı. Mesela birinci bölümü okuyan kişi ‘Bunu ben biliyordum zaten’ diyebilir. Fakat ikinci bölüme geldiğinde ‘Bunu bilmiyordum’ üçüncü bölümde ise ‘Bu para kazanma yöntemini denemeliyim’ diyebilir. Farklı konuları ele aldık ama temeli ‘güvenlik’ üzerine. Daha farklı çalışmalar yürütmek istiyoruz. Bu kitap konusunda kesinlikle acemiydik, yazar olma konusunda ise böyle bir isteğimiz asla yok. Sadece bazı bilgilerin derli toplu olmasını diledik ve bu da gerçekleşti. Çocukların siber alanda güvenliklerini herkes gibi bizler de çok önemsiyoruz. Bu yüzden bu konuda ilerleyen günlerde farklı bir çalışmayı ortaya koymamız mümkün. Kitap Zet Lorento ekibi ve Lorent Research – Lab ekibiyle birlikte yazıldı. En iyi hackerlar serisi de var, en büyük siber saldırılar serisi de. Umarım beğenirsiniz 🙂
Son olarak Lorent Research – Lab tam olarak nedir?
Lorent Research – Lab, Zet Lorento ekibinin de içinde yer aldığı tamamen bilgi vermek amacıyla kurulmuş bir internet sitesi. Yakın zamanda aktif olarak duyurusunu yapacağız. İçerisinde incelemelerimiz, haberler, karşılaştırmalarımız, blog yazılarımız gibi şeyler olacak. Bunu deneme için yapıyoruz. Eğer tuttuğunu düşünürsek sıfırdan yazılmış bir site ile yayına devam edeceğiz. İçerisinde (ilerleyen günlerde) canlı yayın eğitimleri de olacak ve bunların hepsi ücretsiz. Önemli olan bizler için şu an tutup tutmayacağı. Çünkü zaman bizler için çok değerli. Siteyi dışarıdan bulduğumuz bir WP temayı editleyerek oluşturduk. Hatta oluşturduk dememeliyim. WordPress ile uğraşmayı seven 2 arkadaşımız uğraştı. O arkadaşlarımıza da buradan teşekkürlerimizi iletiyoruz.
Sorularınız için teşekkür ederiz, çok zevkliydi 🙂
Yanıtlarınız için biz teşekkür ederiz.
Sorumluluk Reddi
Sitemizde yayınlanan her içerik, iyi niyet çerçevesinde kaleme alınmıştır ve genel manada bilgi vermek amacıyla yazılmaktadır. Sitemizden edindiği bilgiler ışığında, okuyucunun yaptığı her hamle, çok net bir şekilde kendi riskidir ve siteyle bir ilgisi yoktur.