Stablecoin regülasyonları nedir ve stablecoin’in kripto para dünyasındaki işlevi nelerdir sorusu çoğu yatırımcının merak ettiği konular arasında bulunmaktadır. Stablecoin’in içerdiği heyecan verici misyonu kısaca tanımlarsak, fiziksel bir varlığın dijital ortamlara aktarılarak işlem görebilmesi ve mevcut dünya ekonomisi gelişiminde sayısız yeni fırsatlar içermesi olacaktır. Bununla birlikte bu heyecan verici değişimin doğal sonucu ise, stablecoin regülasyonları olarak görülmektedir.
Stablecoin’lerin geniş kitleler tarafından benimsenerek dolaşıma girebilmesinin tek yolu, ne yazık ki stablecoin regülasyonlarından geçmektedir. Öte yandan, stablecoin regülasyonları sayesinde bu coinler daha fazla meşruluk kazanacak ve birçok büyük ölçekteki kurumsal yatırımcıya ev sahipliği yapmış olacaktır. Ancak, stablecoin regülasyonları birçok ülkede farklılıklar gösterecektir. Dilerseniz şimdi bu farklılıklara biraz daha yakından bakalım.
Stablecoin Nedir?
Basitçe ifade etmek gerekirse, fiziksel bir varlığa bağlı kalan kripto paraya stablecoin denilmektedir. Stablecoin’lerin temel işlevi, piyasalardaki fiyat volatilitesine bağlı olarak gelişen problemlerin önüne geçebilmek ve bu sayede kullanıcıların blockchain teknolojisinden yararlanmalarını sağlamaktır.
Tether (USDT) ve True USD (TUSD) gibi Ethereum tabanlı çoğu stablecoin, ABD dolarına sabitlidir. Bu stablecoin’ler neredeyse Bitcoin ve diğer kripto paralar gibi uzun süredir piyasada bulunmaktadırlar. Ayrıca bazı kripto paralar, bu stablecoin’leri kendilerine referans değeri olarak almaktadırlar.
Stablecoin Bir Menkul Kıymet Midir?
Amerika Birleşik Devletleri tarafından yapılan yasa çalışmalarında stablecoin regülasyonlarına henüz yer verilmemiştir. Ancak, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, PAX ve BUSD gibi stablecoin’lerin menkul kıymetler yasasına tabi olması gerektiği yönünde bazı imalarda bulunmuştur.
Gary Gensler’in bu yöndeki görüşü, menkul kıymetlerdeki sabit fiyat özelliği ile stablecoin’lerin paralellik göstermesinden kaynakladığı düşünülmektedir. Bundan dolayı, fiziksel varlıkların dijital karşılıkları için de aynı yasaların geçerli olması gerektiği düşünülmektedir. SEC başkanı Gensler’in bu görüşünün stablecoin regülasyonlarının temelini oluşturması beklenilmektedir.
Stablecoin Borç Verme (Lending) Süreci Nasıl İşlemektedir?
Yatırımcılar, borç alma ve borç verme işlemlerini çok sayıdaki farklı merkeziyetsiz uygulamalar (dApps) üzerinden, stablecoin aracılığıyla gerçekleştirmektedir. Çoğunlukla Ethereum blockchain’e bağlı olan bu dApp’ler, likiditeye sahip olan kullanıcıların fonlarını ödünç verebilmelerine olanak sağlamaktadır. Bu işlemi gerçekleştirmenin en kolay yolu ise, ABD dolarına sabitli stablecoin kullanımı olarak görülmektedir.
Eğer bir borçlu fiyatlarda görülen volatiliteden kaçınmak istiyor ve aldığı borcu aynı değeri ile geri ödemek istiyorsa, bu konudaki en iyi çözüm sabit değerli stablecoin kullanımıdır. Ayrıca, borç temini sırasındaki standart prosedürler sebebiyle uzayan süreçler, stablecoin borçları sayesinde birkaç saate indirgenecektir. Üstelik, ödeme planları ve borç faiz oranları için borçlulara da söz hakkı tanınacaktır.
Neler Stablecoin Olarak Kabul Edilmektedir?
Fiziksel bir varlığa endeksli tüm kripto paralar birer stablecoin sayılmaktadır. Bunun nedeni, stablecoin’lerin Bitcoin gibi kendisine has değerinin olmamasıdır. Aksine stablecoin’lerin değeri, bağlı olduğu fiziksel değerlere göre ölçülmektedir. Bu fiziksel değerlerden en sık kullanılanı ise ABD Doları olarak bilinmektedir.
Stablecoin Regüle Edilmiş Alanda Mıdır?
Hem evet hem de hayır. Kripto paraları etkileyen bazı genel yasalar stablecoin’ler için de geçerli olmaktadır. Öte yandan, dünya genelinde özel olarak hazırlanmış stablecoin regülasyonları çok az sayıda bulunmaktadır. Ancak şu an için stablecoin, dünyanın dört bir yanındaki yetkililer tarafından oldukça yakından incelenen bir konu haline gelmektedir.
Stablecoin’lerin diğer kripto paralara nazaran daha farklı bir yapıda olması bazı problemleri de beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda, hükümetler tarafından acilen stablecoin regülasyonlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Görüldüğü üzere yasalarda gerçekleşen değişiklikler stablecoin regülasyonlarına da yansımaktadır. Bu durum, bazı endişeleri de beraberinde getirmektedir.
Dünya Genelindeki Stablecoin Regülasyonları
İşte dünya genelindeki stablecoin regülasyonlarının tam listesi.
Amerika Birleşik Devletleri
Daha önce bahsettiğimiz gibi, Amerika Birleşik Devletleri’nde stablecoin için henüz spesifik bir regülasyon yapılması söz konusu olmamıştır. Ancak, SEC’in stablecoin söylemlerinden yola çıkarak, stablecoin’lerin menkul kıymet olarak regüle edileceğine dair bazı iddialar mevcuttur. Ancak bu iddiaların henüz hiçbiri doğrulanmamış durumdadır. Ayrıca, ABD’nin piyasalara dijital doları sokma ihtimali, stablecoin regülasyonları için ertelenme sebebi olarak görülmektedir.
Ek olarak, Amerikan Mali Suçları Önleme Ağı (FinCEN), Para Birimi Denetleme Ofisi (OOC) ve Emtia Vadeli İşlemler Trading Komisyonu (CFTC) gibi kendi federal düzenlemelerini stablecoin’ler üzerinde de uygulamak zorunda olan belirli kuruluşlar mevcuttur.
Amerikan eyaletlerindeki farklı farklı federal düzenlemelerden başka, bazı genel düzenlemeler de söz konusu olacaktır. Bu senaryoda ise, mesele daha karmaşık hale gelmektedir. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’in geçtiğimiz günkü konuşmasında, ufukta stablecoin regülasyonlarının olacağına dair sözleri piyasada geniş yankı bulmuştur.
Avrupa Birliğindeki Stablecoin Regülasyonları
Avrupa Birliği tarafından bu senenin başında büyük oranda stablecoin’leri ilgilendiren bir kripto para regülasyonu yayınlandı .
“Kripto-Varlık Regülasyonunda (MiCa) Piyasalar” başlığı ile düzenlemede yer alan kısım, stablecoin’lerin standart yatırımlara benzeyen, ancak merkeziyetsiz (DeFi) platformlar üzerinden kredi sağlayarak çok daha büyük oranda faize sebep olacağı belirtilmektedir. Bu nedenle, yasal trade’in sağlanabilmesi için stablecoin’lerin de yasal olarak regüle edilmesi gerektiği ve bir an önce düzenleyici gruplara kayıt olması gerektiği belirtilmiştir.
Bu durum, aynı zamanda stablecoin ile borç verme sonucu kazanılan faiz miktarını etkileyebileceği veya bunu tamamen ortadan kaldırabileceği ihtimalini düşündürmektedir. Stablecoin’lerin bu kadar fazla regülasyon görmesi ile birlikte, çoğu stablecoin üreticisinin AB ekonomisinde yer almak istemeyeceği de ihtimaller arasında bulunmaktadır.
Bazı analistler, bu stablecoin regülasyon önerilerinin Facebook tarafından yapılan Libra (LC) duyurusunun hemen ardından ortaya çıktığını düşünmektedir. Libra, dünyanın dört bir yanındaki çeşitli düzenleyici kadroları, stablecoin regülasyonunda aceleci olmaya sevk etmiştir. Dolayısıyla, düzenleyiciler şu an için stablecoin’lere karşı saldırgan bir tutum göstermektedir. Bu tutumun devam edip etmeyeceği ise, önümüzdeki günlerde daha net bir şekilde anlaşılacaktır.
Çin
Çin dijital para birimleriyle ilgili yapılacak tüm faaliyetleri, özellikle de bunların alınıp satılmasına veya kullanılmasına yönelik yapılacak tüm işlemleri yasa dışı olarak görmektedir. Ayrıca ülkede bulunan finansal kuruluşların herhangi bir kripto para hizmeti sunmasını da yasakladığı bilinmektedir.
Ancak unutulmaması gerekir ki, hali hazırda kripto para yatırımı olan vatandaşların yatırımları korunmaktadır. Bu karar ise, yakın gelecekte Çin Merkez Bankası’nın bir stablecoin çıkarma ihtimalini akıllara getirmektedir.
Japonya’da Stablecoin Regülasyonları
Japonya, genel anlamdaki bir kripto para regülasyonu için çalışmalarını sürdürmektedir. Ancak tıpkı ABD’de olduğu gibi, stablecoin’lerin farklı yapıda olması sebebiyle, ekstra olarak stablecoin regülasyonlarına ihtiyaç duyulacağı düşünülmektedir.
Japonya’nın oluşturacağı genel kripto para regülasyonunda stablecoin’lere yer verilmeyeceği, stablecoin’lerin dayandıkları fiziksel varlıklar ölçüsünde yeni bir politikayla çözüme kavuşacağı düşünülmektedir.
Singapur
Oldukça ileri görüşlü bir ülke olan Singapur’da ise, stablecoin regülasyonları biraz daha farklı gözükmektedir. İddialara göre eğer stablecoin’ler Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Yasası (SFA) açısından uygun görülürse, gereken yasal standartları karşılamış olarak kabul edilecektir.
Fakat, herhangi bir stablecoin piyasaya sürülmeden önce onun özenle takip edilmesi gerekmektedir. Stablecoin’lerin Singapur yasalarına göre rahatça faaliyet gösterebilmesi için Singapur ekonomisine yönelik herhangi bir olumsuzluk yansıtmaması gerekmektedir.
Orta Doğu Coğrafyası
Orta Doğu ülkeleri, stablecoin regülasyonları açısından kendi aralarında farklılıklar göstermektedir. Bazıları stablecoin ve kripto paralar için kendilerine has bazı politikalara sahipken, Dubai gibi bazı ülkeler Avrupa Birliği’nin stablecoin regülasyonlarına benzer kurallara sahiptir.
Esasen, bu bölgede finansal serbest bölgeler ve kara bölgeleri olmak üzere iki tür yargısal yetki alanı bulunmaktadır. Dubai, Birleşik Krallık tarafından uygulanan eski genel regülasyonlar kategorisine girmektedir. Öte yandan Abu Dabi Küresel Pazarı (ADGM) ise, Birleşik Krallık regülasyonunun yanı sıra, daha spesifik kurallar belirleyerek yola devam etmektedir.
Kripto para şirketi kurmak isteyen tarafların, OCAB kurallarına uyma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu kurallar, özellikle söz konusu gruplar tarafından sunulmak istenen varlıklara odaklanmaktadır. Stablecoin’ler, bağlı bulundukları fiziksel varlıklar ile 1’e 1 oranında düzenlenerek bunlar üzerinden birikim yapılabilecektir. Bunun da ötesinde, stablecoin ihracat kuruluşları, para hizmetleri işletmesi olarak sınıflandırılacak ve benzer şirketlerle aynı vergi kanunlarına uyma zorunluluğunda olacaktır.
Finansal serbest bölgeler, kripto paraları piyasalar açısından büyük bir risk kaynağı olarak görmektedir. ilk Initial Coin Offering’in (ICO) ardından, yakın zamanda bu alanda regülasyona gidileceği olası gözükmemektedir.
Rusya’daki Stablecoin Regülasyonları
Rusya, konu stablecoin veya genel kripto para regülasyonu olduğunda çoğu kez ikilemde kalmıştır.
Kripto paralarla ilgili kitle fonlama platformları ve projelerinin, Rusya hükümeti tarafından 2019’da getirilen ‘Dijital Haklar’ mevzuatına uygun olması gerekmektedir. ‘Dijital Haklar’ mevzuatı içerisinde, stablecoin regülasyonlarından oldukça az miktarda bahsedilmiştir. Ancak, bu mevzuatın itibari para destekli varlıklar için de geçerli olduğu varsayılmaktadır.
Çin hükümetine benzer bir şekilde, Rus hükümeti de kendi merkez bankası tarafından oluşturacağı stablecoin kullanımını teşvik edecektir.
Stablecoin Regülasyonları ve Genel İlkeleri
Artık farklı türdeki stablecoin regülasyonlarının farkındasınızdır. Ancak, dünya genelindeki tüm regülasyonların birtakım benzerlikler içerdiğini de unutmamak gerekir. Sonuçta kripto paralar küresel birer varlıktır.
Birincisi, itibari para destekli para birimlerinin neredeyse tamamı transfer miktarına odaklanmaktadır. Bu nedenle hükümetler, güvenli bir şekilde stablecoin kullanımına imkan sağlamaktadır. Ayrıca, stablecoin’lerin vergi kaçakçılığı amacıyla kullanılmasının önüne geçilebilmesi için de tüm işlemlerin rapor edilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, stablecoin’ler ile neler yapılabileceği konusu bulunmaktadır. Bazıları, stablecoin’leri uluslararası ödemelerde para transferi için kullanılabilecek iken, diğerleri altın yatırımı yapmanın alternatif bir yolu olarak kullanacaktır.
Son olarak, dünya genelindeki stablecoin regülasyonları dikkate alınmalıdır. Her ülkenin, stablecoin açısından diğer ülke kararlarını inceleyerek gitmek istedikleri hedefe nasıl yol aldıklarını görmesi gerekmektedir. Ayrıca, birkaç farklı politika oluşturmak yerine, küresel anlamda genel bir regülasyon politikası oluşturmanın gerekliliği tartışma konusu olmalıdır.
Trusted
Sorumluluk Reddi
Sorumluluk Reddi: Trust Project yönergelerine uygun olarak bu web sayfasındaki eğitim içeriği, iyi niyetle ve yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmaktadır. BeInCrypto yüksek kalitede bilgi sağlamaya, derinlemesine araştırma yapmaya ve okuyucular için bilgilendirici içerik oluşturmaya öncelik verir. Ortaklar, şirketi makalelerdeki yerleşimler için komisyonlarla ödüllendirebilir. Ancak bu komisyonlar tarafsız, dürüst ve yardımcı içerik oluşturma sürecini etkilemez. Bu bilgilere dayanarak okuyucu tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemin riski kesinlikle okuyucunun kendisine aittir.
