Koronavirüs yüzünden son birkaç ay içinde global finansal sektörle birlikte kripto para birimlerinin büyük bir bölümü de oldukça büyük bir vurgun yedi. Açık bir şekilde oyundaki güçler bir hayli geniş ve karmaşık. Ancak kolaylıkla görülebiliyor ki korku, popülasyonun çoğunu etkiledi. Bu da insanların yatırım yapma şekillerine yansıdı. Bu yansımanın başında, hem kripto para miner’ları hem de borsalar süre gelmekte olan sıkıntıdan etkilendi. Çünkü kararlar karlılık ve işçi güvenliği üzerine verilmek zorundaydı.
Diyebiliriz ki bu olayların kripto para birimlerini etkilediği birçok farklı yol var. Bu yüzden biz de en önemli olduğunu düşündüklerimiz hakkında genel bir tahlil yaptık. Böylece bugünkü yazımızda, endüstriyi genel olarak gözden geçirdikten sonra koronavirüsün başlıca dijital varlıklar üzerindeki etkisine daha yakından bakacağız.
Bu Yazıda:
- Koronavirüsün Kripto Para Miner’ları Üzerindeki Etkisi
- Koronavirüsün Kripto Para Borsaları Üzerindeki Etkisi
- Koronavirüsün Kripto Para Farkındalığı Üzerindeki Etkisi
- Koronavirüsün Kripto Para Birimleri Üzerindeki Etkisi
Kriz Miner’ları ve Bitcoin Hashrate’ini Nasıl Etkiliyor?
Bu piyasa çöküşünün ilk ve en büyük etkisi, daha az verime sahip olan Bitcoin miner’larının birçoğunun mevcut fiyatlarla kar elde edememesi oldu. Ve mining rig olarak bilinen mining teçhizatlarını kapattılar. Bu da hashrate’de ya da network’ü korumak için kullanılan toplam bilgisayar gücünde bir düşüşe sebep oldu. Ancak hashrate’deki bu dikkate değer düşüşün ardından zorlukta da düşüş görüldü. Bu durum tabii ki de miner’ları tekrardan online’a dönmeleri için teşvik etti. Gördüğümüz sonuç ise 24 Şubat’tan birkaç hafta sonra piyasalar gerçekten kaymaya başladığında Bitcoin hashrate’inin volatilitesinde yoğun bir artış olması oldu.
Bu yazıyı yazdığımız dönemde zorluk, 8.000 dolarlık fiyat noktasının üzerinde görülen seviyelere döndü. Ve grafikten de görebileceğiniz gibi krizden önceki aylarda olduğumuz ortalamaya doğru geri dönme eğilimi gösteriyoruz. Kısa zaman içerisinde daha fazla büyük fiyat düşüşleri olmayacağını varsayarsak hashrate’de daha fazla sabitlik görmemiz mümkün.
Madenciler Ne Durumda?
Bunun miner’ları etkilemesinin bir başka yolu, bazılarının koronavirüse aşı veya tedavi bulma konusundaki küresel çabaya yardımcı olmak için bilgisayar güçlerini yönlendirmesidir. Bu miner’ların bazıları artık kar sağlayamıyorlardı ve bazıları da sadece bu pandemiye çözüm üretmek için katkıda bulunmak istedi. İki şekil de topluluğun kurtarma çabalarının bir parçası olmak için duruma nasıl cevap verdiklerinin ve uyum sağladıklarının müthiş birer örneği.
Kripto para topluluğunun daha çabuk etkilenen sektörlerinden biri de 7/24 çalışan binlerce rig’i korumak için geleneksel olarak işçi ekiplerini kullanan daha büyük madencilik işletmeleridir. Geçici izolasyon sebebiyle bu şirketlerin çoğu devamlılığı sağlamada güçlük çekiyor. Sonuç olarak, bazı hashpower’larının düşüşe geçtiğini görmeye başlıyorlar. Bu uzun vadeli bir problem olabilir ya da olmayabilir ama en kısa zamanda bir gelişme görülmediği sürece network’ün tüm hashrate’inde bir etkisi olabilir.
Kriz Kripto Para Borsalarını Nasıl Etkiliyor?
Kripto para borsaları üzerinde görülen etki biraz değişti. Neyse ki çoğu borsa öncelikli olarak internette var oluyorlar. Bunun sonucu olarak da merkezi bir ofiste bulunan çalışanlara gerek olmadan işlerine devam edebiliyorlar. Son zamanlarda Coinbase çalışanlarını güvende tutmak için aldığı birkaç önlemi duyurdu. Ayrıca şunu da eklediler: “Kriz sırasında neredeyse %100 uzaktan çalışmak için değişiklik yapabilmemize izin veren araçları inşa eden ekiplerimize minnettarız.”
Bu platformların çoğu için geçerli olan bu durum sayesinde büyük borsaların genel işleyişinde, en azından kullanıcı bakış açısından, çok belirgin bir fark olmadı.
Borsaların perde arkasına geçmelerinin bir yolu, hastalığın kurbanlarına yardım etme çabasına doğrudan bağış yapmaktır. Ocak ayında Binance, yardım çabaları için 1.5 milyon dolar bağışlayacağını duyurdu. Bu da Huobi’yi hızla eşleşen bir bağışta bulunmaya iten bir hamle oldu. Bağış yapanlar onlarla sınırlı kalmadı. Mart’ın sonlarına doğru Ripple da koronavirüse karşı çalışan iki ayrı araştırma fonuna 100.000 dolar bağışlayacaklarını duyurdu.
Piyasanın açık bir şekilde etkilendiği bir diğer yer de futures trading’i oldu. Global ekonomide de kripto paralarda bizi neyin beklediği belli olmadığı için Bitcoin futures kontratlarına talep dikkate değer şekilde taşma yaşadı. Bunun sonucunda da Bitcoin futures kontratlarının değeri arttı. Son zamanlarda hem CME Grubu hem de Bakkt, BTC futures trading’lerinin volume’ünde yani hacminde oldukça büyük bir artış olduğunu haber verdi. Bunun sebebi de yatırımcıların sonraki düşüşlerden de zarar etmemek için spekülatörlerde volatiliteyi kullanıp kar etmeye çalışıyorlar. Ayrıca trading modellerine dayanarak, piyasanın geleceği için kesinlikle iyimser kalan bu finansal çalkantı ortasında kripto paraların fiyatının artmaya devam edeceği konusunda genel bir fikir var gibi görünüyor.
Kriz Kripto Paralara Karşı Olan Farkındalığı Nasıl Etkiliyor?
Hem kripto para topluluğunun hem de genel olarak halkın bu zor dönemde dijital varlıkları nasıl görüntülediği söz konusu olduğunda, görüşler farklılık gösterebilir. Piyasa global ölçüde düşmeye başladığında kripto paralar da tabii ki bu duruma istisna değildi. Aslında, Bitcoin’in bir gün içinde %50 düşmesinden dolayı birçok insan bu durumu ‘kan gölü’ olarak adlandırdı. Bu durum kripto paraların geleneksel kurumları, bu tür dalgalanmaların hala mümkün olduğu göz önüne alındığında, sağlam bir değer deposu olduğuna gerçekten ikna edip edemeyeceği konusunda bazı ciddi tartışmalara yol açtı.
Bu sorunun cevabı, bu krizin itibari para birimi dünyasının değerini ve işlevini etkilemesinden gelir. Birincil olarak ABD Federal Rezervi, birçok merkez bankası gibi ekonomik teşviklerle aşırı hızda ilerliyor ve sonuç olarak her saniye 1 milyon dolar basıyor. Bu da yatırımcıların ve normal vatandaşların enflasyona karşı son derece dirençli olmasını beklediği Bitcoin ve altın gibi çitlere akınlarını görebilen ABD Doları’nın yoğun enflasyonunu tetikliyor.
Bankacılık Ne Durumda?
Burada söz konusu olan sadece paranın değeri değil, onu idare eden sistemdir. Bu kargaşanın ilk günlerinde çoktan çeşitli banka hatası ve kurtarması gerçekleşti. Yani gördüğünüz gibi iyimser olmak için bir ton sebebimiz yok. Ayrıca bankacılık kurumları çökmeye başladıkça, halkın bu sisteme olan güveni azalmaya başlayabilir. Bu durum da insanların toplu olarak para çekmeye başlamasına neden olabilir. Buna “banka hücmu” denir. Kesirli rezerv bankacılığının yaygın uygulaması nedeniyle, bu kurumların aslında herkesin bir kerede tüm paralarını çekmelerine izin vermek için yeterli paraları yoktur. Bu senaryo gerçekleşirse, kripto paraların insanlara kendi bankaları olmalarının imkanını vermesi durumu ortaya çıkacaktır. Ancak insanların nasıl bir tepki verdiklerine göre neler olacağını hep birlikte göreceğiz.
Son olarak bu aciliyet, birden çok merkez bankası dijital para biriminin oluşturulması için bir katalizör görevi görebilir. Yardım fonlarını dağıtmak için etkili bir araç ihtiyacından kağıt paranın bir işlem aracı olarak görülmesine kadar olan birçok sebep, 21. yüzyılın dünyaya yardım getirmesi anlamına gelen dijital varlıklara karşı ilgiyi artırdı. Pandemiden önce bile Çin, blockchain tabanlı kendi ulusal dijital paralarını ortaya çıkarmak için yollar keşfetmeye çalışıyordu. Şimdi ise görülüyor ki diğer birçok ulus da ilgilenmeye başladı. Kripto para çevrelerince bu durumun ileriye yönelik iyi bir adım mı yoksa alanın özündeki ideolojiyi saptıran bir durum mu olduğu tartışılıyor. Ama her iki şekilde de olsa, araştırmalar büyüyor gibi gözüküyor.
Kriz Belirli Varlıkları Nasıl Etkiliyor?
Şimdi, bu finansal karmaşanın kripto para alanındaki en popüler varlıklardan bazılarına nasıl zarar verdiğine bakacağız. Tabii ki de yüzlerce coin olduğu için hepsini ele alamayız. Ancak en geniş piyasa değerine sahip projelerdeki en büyük oynamaları ele alacağız.
Öncelikle, Dow Jones Borsası Endüstri Endeksi’ne yani DJI’ya ve Bitcoin’e bakacağız. Böylece, bir şeylerin genel olarak altüst olmaya başladığı 24 Şubat’tan beri bu piyasaların neler yaptığını temel hatlarıyla görebileceğiz. Daha sonra diğer coinlere bakacağız. Hem Amerika dolarına hem de BTC’ye nazaran neler yaptıklarını karşılaştıracağız. Bu yazının çok fazla karmaşıklaşmaması için tüm grafikler dolar üzerinden gösterilecektir. Ancak eminiz ki genel anlamda fiyatların nasıl tepkiler verdiği hakkında fikir sahibi olmanızı sağlayacaktır.
Dow Jones Borsası Endüstri Endeksi (DJI)
Bunu geleneksel pazarlardaki gerileme için bir temel olarak kullanacağız. Gördüğünüz gibi 24 Şubat’tan sonra dikkate değer bir düşüş oldu. Bu düşüş ertesi günlerde piyasa değerinde %35’lik bir kaymaya sebep oldu. En alttan itibaren bakıldığında %30’luk bir artış oldu. Ancak açık bir şekilde gelecekteki olasılık belli değil çünkü durum hem pandeminin nasıl ilerleyeceğine hem de hükümetlerin nasıl cevaplar vereceğine göre değişecek.
Bitcoin (BTC)
Piyasa düşmeye başladığında Bitcoin buna hemen uyum sağladı. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, hareketin en altına %60’lık düşüşle bu piyasanın üzerindeki etki çok daha derindi. Bununla birlikte bu yazının yazıldığı sırada, bu kaymanın en alt seviyelerinden %75 artış görüldü. Geleneksel pazarlarda da olduğu gibi, bu tür bir toparlanmanın devam edeceğini söylemenin bir yolu yok. Ancak şimdilik Bitcoin en azından umut verici görünüyor.
Ethereum (ETH)
Bir altcoin olarak Ethereum, bu global düşüşün ortasında bazı büyük hareketler yaşadı. Coin’in ilk düşüşü Amerikan doları karşısında %66’lık bir değer kaybetmeydi. Bunu benzer bir şekilde %88’lik bir artış takip etti. Bu da başlıca projeler arasındaki en büyük volatiliteye sahip olması anlamına geldi. Birlikte düştükleri için Bitcoin’e karşı nispeten mütevazı diyebileceğimiz ‘sadece’ %26’lık bir düşüş vardı. Daha sonra da %13’lük bir iyileşme görüldü.
XRP
Derinden etkilenen bir başka proje de XRP’ydi. Pazarın geri kalanı ile birlikte başlangıç olarak %60’lık bir düşüş yaşadı. Ancak daha sonra iyileşme dönemi sırasında kabaca %60’lık bir artış görüldü. Bitcoin’e göre XRP yine iyi iş çıkardı. Çünkü bağıl değerinin sadece %16’sını kaybetti.
TRON (TRX)
Tron da Ethereum’la benzer olarak etkilenen bir proje. Burada yine ilk düşüşünün USD değerinde %66’yla maksimuma ulaşan bir düşüş görüldü. Diğer birçok proje gibi %73 ile etkileyici bir iyileşme de gösterdi. Bitcoin’e karşı TRON, başlangıçta %26’lık kayma gördü, ancak o zamandan beri yaklaşık %15’i geri geldi.
Monero (XMR)
Tüm coinler krizin etkisini yaşarken bazıları diğerlerinden daha iyi reaksiyonlar verdi. Örneğin Monero, başlangıçtaki %68’lik düşüşüyle birlikte bir çıkış yakaladı. Bununla birlikte, dibi vurmasından itibaren %105’lik bir iyileşme gösterdi. Bunun sebebi, gizlilik odaklı bir coin olarak kullanılması olabilir. Çünkü global kriz döneminde yasaların daha katı hale gelmesiyle bu özelliği oldukça çekici oldu. Monero Bitcoin’e karşı başlangıçta %30 düşüş yaşadı. Ama o zamandan beri %26’lık bir yükseliş görüldü.
Chainlink (LINK)
Piyasanın geri kalanından biraz daha farklı davranan bir diğer coin de Chainlink. 24 Şubat’tan sonra hafifçe kaymasına rağmen daha sonra gözle görülür bir yükseliş oldu. Fakat bu durumda, piyasanın geri kalanıyla karşılaştırılabilecek %60’lık bir aralıkta bir kaybı oldu. Bundan sonra da %125’lik etkileyici bir geri dönüş gösterdi. Böylece Chainlink en dibin yakınlarındayken yatırım yapmayı başarabilmiş olanlara en karlı geri dönüşü sağladı.
Sonuç
Tabii ki analiz edebileceğimiz çok çok daha fazla proje var. Ama şu anda çoğu varlığın takip ettiği biçimi görebiliyor olmalısınız. Bazıları kardeşlerinden biraz daha iyi ya da kötü bir yolculuk geçirdi. Ancak her proje bir şekilde etkilendi.
Bu yazının yazıldığı sırada, geleneksel pazarlarda bile durumun nasıl oynayacağı hala belirsiz. Bu da kripto para birimlerini daha çok bir joker karakter haline getiriyor. Geçtiğimiz Bitcoin halving beklenen etkiyi gösterdi mi? Birçoğu, bir salgın ve finansal kriz olmadan önce bile bu halving’in ne tür bir rezonans yaratacağını tartışıyordu. Bu, tam olarak dijital paraların beklediği an gibi görünüyor. Bu durum, dünyaya sadece spekülasyondan daha fazlası olduklarını, değeri depolayabilen gerçek bir meta olduklarını kanıtlama şansları olabilir. Henüz ne olup biteceğini bilmenin bir yolu yok ancak mevcut piyasa detaylarına dayanarak söyleyebiliriz ki gerçek bir umut var.
Sorumluluk Reddi
Sitemizde yayınlanan her içerik, iyi niyet çerçevesinde kaleme alınmıştır ve genel manada bilgi vermek amacıyla yazılmaktadır. Sitemizden edindiği bilgiler ışığında, okuyucunun yaptığı her hamle, çok net bir şekilde kendi riskidir ve siteyle bir ilgisi yoktur.
Kripto Para Okulu’nda ana amacımız, oldukça kaliteli bilgiler paylaşmaktır. Okuyucularımızın işine yarayacak eğitici ve öğretici içerikleri hazırlamak için yoğun bir mesai harcıyoruz. Bu standardı korumak ve daha da iyi içerikler hazırlamak için, iş ortaklarımız; yazılarımızda yer alarak bize bir komisyon ödemesi yapabilir. Ancak bu komisyonlar, kesinlikle tarafsız, dürüst ve eğitici içerikleri oluşturma sürecimizi negatif etkilemeyecektir.
