Kripto para cüzdanları, dijital varlıkları saklayan cihaz ya da uygulamalardır. Normalde bulundurduğumuz fiziksel cüzdanların aksine kripto para cüzdanları aslında parayı değil bir cüzdan adresinin anahtarlarını saklar. Özünde, blockchain’de birbiriyle iletişim halinde olan özel ve genel anahtarlar tarafından kontrol edilen kripto paraları gönderip almanıza olanak tanıyan bir yazılımdır. Kripto paralar sadece bir bölgede saklanmazlar. Onlar, blockchain’de saklanan işlem kayıtlarıdır.
Kripto Para Cüzdanları – Özel ve Genel Anahtarlar Nedir? (Private – Public Key)
Dijital anahtarlar, kripto paralarımıza ulaşmamızı sağlayan kodlardır. Birisi size Bitcoin ya da bir başka türde kripto para gönderdiği zaman, coin’lerin sahipliğini kendi cüzdanlarından sizinkine geçiriyorlar demektir. Özel anahtarlar sizin kişisel şifreniz olarak rol alırlar. İşlemleri imzalamak ve belirli özel anahtarın sahipliğini kanıtlamak için kullanılırlar. Coin’leri alabilmek için genel anahtarınızı kullanırsınız. Bu genel anahtar sahip olan kişinin kimliğini ortaya çıkarmaz ve blockchain’i takma adlı bir şey olarak adlandırmamızın sebebi de budur. Coin’lerin işlemlerinin olabilmesi için cüzdanınızın özel anahtarının paranın genel anahtarıyla uyuşması gerekir.

Kripto para piyasasının popülerliği ve fiyatı artmaya devam ettikçe kullanıcıların varlıklarını düzgün bir şekilde korumaları gittikçe daha önemli hale geldi. Bunun sonucu olarak BeInCrypto olarak sizlere Bitcoin ve var olan diğer popüler kripto paralar için en önemli cüzdanların bazılarına genel bir bakış içeren bir rehber hazırladık. Tüm kullanıcıların için mükemmel bir çözüm olmamakla birlikte ihtiyaçlarınız için doğru seçeneği tercih etmek, yanlış anlaşılmaya veya kötülüklere karşı para kaybetmemenizin anahtarı olabilir.
Farklı Cüzdan Çeşitlerine Genel Bir Bakış
Cüzdanlar birçok formda gelseler bile bu makalede geniş kitlesi olan türlerden birkaçını işleyeceğiz. Bunlar donanım cüzdanları, masaüstü cüzdanları, ve online/mobil cüzdanlar olacak. Her grup birbirinden birazcık farklı olsa da genelde benzer özelliklere sahiptirler. Ancak kullanım kolaylığı ve güvenlik için farklı modelleri olabilir.
Ayrıca, “sıcak” ve “soğuk” cüzdanların ne olduğunu bilmeniz de önemlidir. Sıcak cüzdanlar, ulaşılmasını kolaylaştıran ama güvenlik risklerine karşı daha müsait hale getiren internete sahip bir cihazda bulunan herhangi bir cüzdana verilen addır. Soğuk cüzdanlar ise özellikle tamamen çevrimdışı olarak saklanan fonlardır. Bunun anlamı ise onlara ulaşmanın tek yolunun cihazın, özel anahtarların ve master seed’lerin fiziksel olarak kontrolünü sağlayabilmekten geçmesidir. Genel olarak sıcak cüzdanlar, harcama ve takas gibi daha hızlı hareket eden küçük miktarlarda fonlar için kullanılır. Soğuk cüzdanlar ise uzun vadeli hodler’ların portföylerinin çoğunu tutmaları gereken yerdir, bu da çok daha uzun bir süre taşınması gerekmediği anlamına gelir. Listelenen çoğu cüzdan ya bir özellik olarak inşa edilen soğuk depolu cüzdan yaratımına sahiptir ya da çevrimdışı güvenli bir şekilde saklanıp daha sonra erişimi kurtarmak için kullanılabilecek master seed ifadeleri oluşturabilir.

Donanım Cüzdanları
Donanım cüzdanları, genellikle aynı anda birden çok cüzdanda bulunan özel anahtarları tutan fiziksel cihazlardır. Paraya ulaşmak için interneti olan bir cihazın USB’sine bağlanması gerekir. Böylece en efektif soğuk depolama çözümlerinden biri olarak bilinir. Genel olarak bu cihazlar şifre ile erişimi ve bir kurtarma kodunu destekler. Yani cihazı kaybetseniz ve cihaz yanlış ellere geçse bile, hain tarafların fonlarınıza erişmesi hala imkansız olabilir. Şu anda mevcut olan en popüler donanım cüzdanları Trezor ve Ledger’dır. Ayrıca ikisi de Windows, Mac ve Linux bilgisayarlarında desteklenir.
Trezor
Trezor şu anda Trezor One ve Trezor Model T olmak üzere iki farklı model sunar. İki model de Bitcoin, Ethereum ve daha birçok coin’in saklanmasına izin verir. Ancak aklınızda bulunmalıdır ki Model T XRP, Monero, EOS ve ADA gibi popüler coin’ler dahil olmak üzere çok daha geniş bir çeşitliliği destekler. Model T daha karmaşık işlemler için dokunmatik bir ekran sunarken Trezor, kullanıcıdan gelen girişler için iki küçük buton kullanır.
Ledger
Ledger da iki model sunar ve ikisi de 1.100’den fazla özgün kripto para varlığının saklanmasını destekler. Nano S, yine de kendi dokunmatik ekranına sahip olan biraz daha mütevazı bir modeldir. Bunun yanı sıra Nano X, Ledger Live Mobile uygulamasıyla Bluetooth bağlantısının yanı sıra artan sayıda benzersiz cüzdan uygulamalarını tutmak için daha fazla bellek sunuyor.
Bitcoin Özelinde Masaüstü Cüzdanları

Basitleştirmek açısından Masaüstü cüzdanlarını Bitcoin özelindeki olanlar ve birden çok coin için olanlar olmak üzere ikiye ayıracağız. Genel olarak bunlar sıcak cüzdanlar olarak bilinir. Ancak çoğu çevrimdışı saklama imkanı da yaratmak için bazı araçlar önerirler. Burada bahsedeceğimiz tüm cüzdanlar Windows, Mac ve Linux’ta mevcuttur.
Electrum
Electrum, basit ve hafif olduğu için birçok Bitcoin kullanıcısının favorisi olarak bilinir. Aşağıda anlatacağımız Bitcoin Core’un aksine bu ve diğer “hafif” cüzdanlar blockchain’lerinin kendi kopyasını saklamazlar. Bunun yerine işlemlerini onaylamak için kendi “güvenli” node’larını kullanırlar. Bu da daha rastlantısal kullanıcılar için süreci daha hızlı hale getirir. Ancak bazı güvenlik ve kontrolden de fedakarlık gerektirir. Arayüzü aşırı teknik değildir ama yeni kullanıcılar için hala kafa karıştırıcı olabilir. Soğuk bir cüzdan oluşturmak için yerleşik bir yöntem olmasa da, birçoğu sadece kurtarma ifadesini ve özel anahtarlarını çevrimdışı olarak sakladıktan sonra cüzdan dosyasını bilgisayarlarından siler.
Armory
Daha yüksek derecede güvenlik kurmak isteyen kullanıcılar için Armory cüzdanı vardır. Başka bir hafif depolama çözümü olan Armory açık kaynaklıdır. Arayüzün içine yerleştirilmiş soğuk depo oluşturma desteğine sahiptir ve çoklu cüzdanların çevrimiçi ve çevrimdışı olarak kolayca yönetilmesini sağlar. Kullanıcı arayüzü yeni kullanıcılar için hala biraz ürkütücü olabilir. Ancak Electrum ve diğer benzer platformlarla bir tanışıklığı olan herkes için oldukça kolay olmalıdır.
Bitcoin Core
Depolama konusunda ipleri kendi elinde tutmak ve Bitcoin network’ünde aktif bir rol oynamak isteyen kullanıcılar Bitcoin Core’a yönlerini çevirebilir. Bu bir “tam” cüzdan olarak kabul edilir çünkü bir Bitcoin node’u çalıştırmayı ve tüm blockchain’in bir kopyasını indirmeyi içerir. Bu dosyanın geçerli boyutu 140 GB’ın üzerinde olduğu için çoğu kullanıcı bu seçeneği geçirecektir. Yine de hazır olanlar için bu cüzdan, kendi işlemlerinizi doğrulama yeteneği sunar ve bu nedenle üçüncü taraflara güvenmek istemeyen herkes için bir çözümdür.
Birden Çok Coin’i Destekleyen Masaüstü Cüzdanları
Açıkçası Bitcoin’in yanı sıra çok sayıda kripto para var ve birçoğunun Bitcoin Core’a benzer kendi yerel cüzdanı ve node yazılımı var. Bununla birlikte, kullanıcıların farklı bir portföyü yönetmek için tek bir arayüze sahip olmalarını sağlayan birkaç masaüstü cüzdan yazılımı paketi vardır.
Exodus, Jaxx ve Atomic Wallet kripto para sahnesinde oldukça yeni olanlar için sağlam seçenekler olabilir. Hepsi düzinelerden yüzlerceye kadar coin’leri ve birden çok adres kontrolünü destekler. Hatta hepsi, Shapeshift gibi borsalarla bağlayarak kendi saygıdeğer platformları içerisindeki borsa varlıklarını da destekleyebilir. Ayrıca üçü de hareket halindeyken portföyünüze erişmek için senkronize edilebilen mobil uygulamalar sunar. Exodus ise güvenliği daha çok artırmak amacıyla Trezor’un donanım cüzdanlarıyla birleştirilmiş destek sağlar.
Online/Mobil Cüzdanlar

Az önce bahsettiğimiz çoğu masaüstü cüzdanı, hizmetlerini genişleten mobil uygulamaları sunarken bazı cüzdanlar özellikle online ya da bir mobil cihazda bulunur. Genel olarak bu durum kullanıcı açısından daha da uygun olacaktır. Ancak bir veya daha fazla üçüncü tarafa güvenmek için daha fazla çağrı anlamına da gelebilir.
Borsa Cüzdanları
Fonlarınızı bir borsada tuttuğunuz herhangi bir zamanda bu tüzel kişiliğe tam anlamıyla bir güven duyuyorsunuz demektir. Daha büyük platformlar oldukça iyi bir geçmişe sahip olsa da herhangi birinin yolsuzluğun veya güvenlik ihlallerinin dışında olduğunu söylemek imkansızdır. Hackler ve dolandırıcılık hikayeleri kripto para alanında yaygındır ve borsa cüzdanları aktif trader’lar için erişilebilirliğin zirvesini sunarken fon kaybı için en yüksek risk altındaki cüzdanlar arasındadır. Genel olarak bir meslek olarak trading yapmayan herkes, gerçek soğuk cüzdanlara sahip olmasa bile, fonların çoğunu veya tamamını en azından kişisel olarak kontrol edilen bir sıcak cüzdana taşımaya teşvik edilir.
Tarayıcı Tabanlı Cüzdanlar
Guarda ve GreenAddress gibi bazı servisler, tamamen online cüzdan çözümleri sunarlar. MyEtherWallet ve blockchain.com gibi diğerleri ise kullanıcıyı kendi özel anahtarlarının kontrolünde tutarken blockchain’e ulaşmak için esasen sadece tarayıcı tabanlı arayüzlerdir. Bu noktaya kadar araştırmanızı yapmanız ve kullanıcı olarak sizden ne beklendiğiyle birlikte hangi üçüncü tarafa güvendiğinizin farkında olmanız önemlidir. Eğer hizmetin kendisi anahtarlarınızı sizin için saklıyorsa karşılaşacağınız riskler borsa cüzdanlarındakilerle benzerdir. Kendi anahtarlarınızı kontrol ediyorsanız bile bir web tarayıcısından bir cüzdana erişmek, kullanıcıyı kötü amaçlı yazılımlara bağlı risklere açık hale getirerek para kaybına yol açabilir.
Mobil Cüzdanlar
Sanal olarak yukarıda bahsettiğimiz her platformun kullanılacak Android ya da iPhone uygulamaları bulunsa da kendi kendilerine ayakta durmak için yönetilen birkaç mobil cüzdan vardır. Yeni başlayanlar için Mycelium, yıllardır piyasada bulunan oldukça popüler bir cüzdandır. Sadece Bitcoin’i destekler ama cüzdanı geri getirmek için kullanılan bir master seed yaratmayı önerir.
Bunun sonucu olarak da soğuk depolama çözümleri üretmek için kullanılabilir. Samourai Wallet da sadece Bitcoin’i destekler. Ancak Segwit’i entegre ederek ücretleri en aza indirmeye daha fazla önem verir ve ayrıca SMS kullanarak işlemleri çevrimdışı yayınlama yeteneğine de sahiptir. Daha önceden Breadwallet olarak bildiğimiz BRD; Bitcoin, Bitcoin Cash, Ethereum ve ERC-20 token’larını destekler. Oldukça basit bir arayüzü vardır ve gerçek insanlardan günün tüm saatlerinde destek vermesiyle övünür. Samourai Wallet sadece Android’de bulunurken Mycelium ve BRD hem Android’de hem de iOS’ta bulunur.

Kripto Para Cüzdanları Nasıl Güvende Tutulur?
Güvenlik konusu her cüzdan türünde farklılık gösterir. Ancak anahtarlarınızı çevrimiçi saklamak, bir virüse yakalanma veya hacklenme potansiyeli nedeniyle çevrimdışı saklamada olduğundan her zaman daha yüksek riskli bir seçenektir. Cüzdanınızın güvenliğini artırma yolları cüzdanınızın yediğini almaktan, yazılımı güncel tutmaktan ve ekstra güvenlik anahtarları eklemekten geçer. Hangi çeşit cüzdanı kullandığınıza bakılmaksızın eğer özel anahtarlarınızı kaybederseniz, paranıza olan erişiminizi de kaybedersiniz. Daha fazla bilgi için lütfen sizin için hazırladığımız 10 güvenlik ipucunu içeren yazımıza göz atın!
Sonuç
Her cüzdan kendi yararları ve riskleri ile birlikte gelir. Birçok kullanıcı ise bunun, çoklu kullanım durumları için birden fazla çözümü keşfetmeye yardımcı olabileceğini düşünür. Genel olarak konuşmamız gerekirse yaygın inanış şu şekildedir: Sık sık hareket ettirmediğiniz büyük miktarlarda fonlar için bir çeşit soğuk cüzdan ve aktif olarak harcadığınız veya trading yaptığınız fonlar için sıcak bir cüzdan kullanılır.
Bununla birlikte belgelere bakmak, topluluğun ne söylediğini dinlemek ve herhangi bir yeni depolama platformu söz konusu olduğunda küçük miktarlarla başlamak en iyisidir. Zamanla hem kullanım kolaylığı hem de güvenlik açısından atılan adımlar olacaktır. Ancak şimdilik kendi fonlarıyla güvende olmak için gerekli adımları atmak kullanıcıya düşmektedir. Umarım bu rehberin yardımı ve biraz da sabırla, çoğunuz aradığınız depolama türünü sunan bir tane ya da birden fazla platform bulabilirsiniz!
Sorumluluk Reddi
Sitemizde yayınlanan her içerik, iyi niyet çerçevesinde kaleme alınmıştır ve genel manada bilgi vermek amacıyla yazılmaktadır. Sitemizden edindiği bilgiler ışığında, okuyucunun yaptığı her hamle, çok net bir şekilde kendi riskidir ve siteyle bir ilgisi yoktur.
Kripto Para Okulu’nda ana amacımız, oldukça kaliteli bilgiler paylaşmaktır. Okuyucularımızın işine yarayacak eğitici ve öğretici içerikleri hazırlamak için yoğun bir mesai harcıyoruz. Bu standardı korumak ve daha da iyi içerikler hazırlamak için, iş ortaklarımız; yazılarımızda yer alarak bize bir komisyon ödemesi yapabilir. Ancak bu komisyonlar, kesinlikle tarafsız, dürüst ve eğitici içerikleri oluşturma sürecimizi negatif etkilemeyecektir.