2019’da Kripto Para Sektörüne Damga Vuran 10 Gelişme!

2019 yılının en çok konuşulan ve en ilginç olaylarından 10’unu okurlarımız için bir araya getirdik ve 2019 yılından bir kolaj derledik. Önem sırası gözetmediğimiz bu listede, Türkiye’den de gelişmeler bulmak mümkün.

1- Binance ve IEO Furyası

ICO’ların 2018 yılının sonlarına doğru etkilerini tamamen yitirmeleri, doğal olarak sektörde büyük bir fonlama yöntemi eksikliği yarattı. Binance ise daha önce oluşturduğu Launchpad platformunu, 2019 yılında tekrar aktif hale getirdi. IEO olarak bilinen ve temelde borsaların aracılığıyla token satışını kapsayan yöntem, büyük bir başarı elde etti. BitTorrent Token ile gerçekleştirilen yılın ilk IEO’su, daha sonra gelecek birçoğunun habercisi oldu. 2020 yılının umut vaat eden altcoin’leri arasına giren MATIC de bunlardan sadece bir tanesi konumunda. Bittrex, Huobi, OKEx gibi birçok kripto para borsası da kendi IEO’ları ile pastadan pay almaya çalışsa da IEO’lar daha yıl bitmeden ciddi bir ilgi kaybı yaşadı.

2- Büyük Borsa Soygunları

Kripto paraların değerinin arttığı bir yıl olan 2019, doğal olarak borsalara olan saldırıların da artmasına neden oldu. Dünyanın en büyüklerinden olan Binance de 2019 içerisinde hacklendi ve 7.000 Bitcoin (o anlık değere göre 40 milyon dolar) gibi bir kayba uğradı. Binance ile aynı kaderi paylaşanlar arasında 3 milyon dolarlık kayıp ile Cryptopia, 100 milyon dolarlık kayıp ile Coinbene, 13 milyon dolar ile Bithumb, 4 milyon dolar ile Bitrue, 32 milyon dolar ile BITPoint, 49 milyon dolar ile ise Upbit yer alıyor. Bunlar sadece büyük çaplı kripto para borsaları ve bunun yanı sıra hem küçük çaplı platformlar hem de VeChain gibi kripto para projelerine çeşitli saldırılar yapıldı.

3- Bitcoin Safiye

Türkiye’nin kripto paralar konusunda popüler bir ülke haline gelmesi, iyi sonuçlar doğurduğu gibi birçok vatandaşın bilgi eksikliğinden dolayı dolandırılmasına da neden oldu. Bitcoin Safiye olarak da bilinen Safiye Gökçen Yüce, gündeme düştükten kısa süre sonra tutuklansa da adı uzun süre Türk kripto para sektöründe anılacak gibi duruyor. Türkiye’nin en büyük kripto para vurgununu gerçekleştiren Safiye, durmadan kılık değiştirip 7.000’den fazla Bitcoin elde ettiği haberi ile bütün ana haber bültenlerine hızlı bir giriş yaptı. Doktorları, savcıları, öğretmenleri ve birçok farklı meslek grubundan kişiyi dolandıran Bitcoin Safiye, Bursa Narkotik Polisini atlatmayı ise başaramadı. Türkiye’nin unutamayacağı isimlerden olan Safiye, kasım ayında tutuklandı. Kendisiyle benzer bir takma isimle anıla Bitcoin Kürşat ise Safiye kadar sansasyon yapamadı. Türkiye’de endişeye sebep olan dolandırıcılıkların en sonuncusu ise geçtiğimiz günlerde açığa çıkarılmış, 170.000 TL değerinde vurgun yapan başka bir kripto para çetesi Mersin’de yakayı ele vermişti.

4- En Büyük Ponzi Yapısı: PlusToken

Sektöre yüksek getirili bir yatırım olarak tanıtılan PlusToken, kripto para madenciliğinin kalbi olan Çin’in en büyük Ponzi yapısı oldu. Haziran 2019 yılında işlemlere son veren PlusToken vurguncuları, 3 milyar dolar değerinde Bitcoin, Ethereum ve EOS ile kayıplara karıştı. Aylık %8 ile %18 getiri vaat eden dolandırıcılar, temel olarak konferanslar ve etkinlikler ile yayılmayı başardı. Türkiye’de oldukça iyi bilinen ÇiftlikBank’a benzer bir işleyişe sahip olan PlusToken, yavaş yavaş kullanıcıların yatırımları karşısında vermeleri gereken ödemeleri geciktirdi ve bunu “yüksek madencilik komisyonlarına” bağladı. Daha sonra tamamen ödemeleri kesen şebekenin yetkilileri, şu an uluslararası seviyede aranıyor. Devamlı olarak BTC ve ETH satışı yapan PlusToken, Ağustos ayındaki sert BTC düşüşünden de sorumlu tutuluyor.

5- Facebook’un Yeni Oyuncağı: Libra

Libra 2019 yılında resmen tanıtıldı. Küresel bir ödeme ağı kurmayı planlayan Facebook, bunun için Calibra cüzdanı ve Libra stabil coin’ini ileri sürdü. WhatsApp üzerinden bile kullanılabileceği belirtilen Libra, ABD’den ve birçok Avrupalı ülkeden ciddi tepki gördü. ABD, Almanya ve Fransa içerisindeki birçok yetkili Libra’nın piyasaya çıkmasına izin vermeyeceklerini belirtse de Mark Zuckerberg’in son ürünü için test ağı bile piyasaya sürüldü. Facebook’un sene boyunca yaşadığı skandallar firmaya duyulan güveni devamlı azaltırken, Libra hâlâ inatçı bir şekilde yoluna devam etmeye çalışıyor.

6- Merkez Bankalarının Dijital Paraları

Libra’nın duyurulması, bütün dünyada geri dönülemez bazı etkileri tetikledi. Bu etkilerden başlıcası, merkez bankalarının kendi dijital paralarını yayınlayacaklarını duyurmasıydı. Libra’nın bu hamlesini aynı zamanda bir ulusal güvenlik meselesi haline getiren devletler, merkez bankalarıyla işbirliği içinde çalışarak kendi dijital paralarını üretmek için harekete geçtiler. Böylece 2020 yılının en çok konuşulmaya aday kavramlarından birisi belirgin bir hale geldi: Merkez Bankası Dijital Parası (MBDP) (Central Bank Digital Currency, CBDC) Tunus, Senegal, Venezuela ve Uruguay kendi merkez bankası destekli dijital para birimlerini (MBPD) çoktan piyasaya sürdü. Gelişmeyi hızlandıran ülkeler ve merkez bankaları arasında ise Rusya, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Avrupa Merkez Bankası, İran, Marshall Adaları, Kamboçya, Singapur, İsveç, Çin, Güney Kore ve Doğu Karayipler Merkez Bankası yer alıyor. 2019 yılında harekete geçen merkez bankaları, 2020 yılında birbiri ardına müjdeli haberler vermeye başlayabilir.

7- TCMB Dijital Parası

Merkez bankalarının kendi dijital paralarını çıkarmaya dönük trendi, Türkiye’de de karşılık buldu. Dönemin Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in 2018 yılında sinyallerini verdiği “ulusal dijital para hamlesi” 2019 yılında tekrar gündeme geldi. Kasım ayında yayınlanan 2020 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı dahilinde kendisine yer bulan ulusal dijital para, 2020 hedefleri arasına girmeyi başardı. Tedbir 249.5. maddesinde yer alan ifade, blok zinciri tabanlı dijital merkez bankası parasının uygulamaya konulacağını vurguluyor. Türkiye’nin ekonomi ve dış politikasında büyük etkiler yaratabilecek olan bu hamlenin, 2020 yılında ne kadar ileriye taşınacağını ise zaman gösterecek.

8- Çin’in Blok Zinciri Devrimi

2019 yılında blok zinciri alanında adından en çok söz ettiren ülke Çin oldu. Bitcoin’e olan düşmanlığı ile tanınan Çin yönetimi bu sene bir devrim yaparak, blok zincirine ulusal politikada bir öncelik atfetti. Başkan Xi Jinping tarafından yapılan teknoloji ve blok zinciri odaklı açıklama sonrası, ülkedeki blok zinciri şirketlerinin hisseleri rekor kırdı. Tarım ürünlerinde bile blok zinciri teknolojisinden faydalanacağı duyurulan Çin, kendi dijital parasını çıkarma konusunda da sona oldukça yaklaşmış durumda. 3 yılı aşkın bir süredir geliştirildiği ifade edilen Çin’in dijital parası DCEP’in, saniyede 220.000 işlem yapabilme kapasitesine sahip olduğu ve Bitcoin ile Libra’dan “çok farklı” olacağı belirtiliyor. Öte yandan Çin, blok zincirine ağırlık verdiği bu süre boyunca kripto para ve kripto para borsalarına karşı oldukça hasmane bir tavır sergiledi. 2020 yılında da blok zinciri ve kripto para alanında en çok konuşulan ülkelerden biri olacağına kesin gözüyle bakılıyor.

9- Finans Sektörüne Davet: Bakkt’ın Açılışı

Fiziki teminatlı Bitcoin vadeli işlem sözleşmeleri ile büyük bir beklenti yaratan Bakkt, Eylül ayında resmen açılış yaptı. Büyük bir beklentiyle açılan Bakkt, ilk haftasında günlük 60 BTC gibi komik hacimler elde etti. Günler geçtikçe kurumsal ilginin arttığı Bakkt, Kasım ayına gelindiğinde ise 42,5 milyon dolar değerinde BTC vadeli işlem hacmine ulaştı ve rekor üstüne rekor kırmaya başladı. Ürün yelpazesini genişletti, Wall Street’in dikkatini çekmeyi başardı. Bakkt, büyük kurumsal müşterilerin sektöre giriş kapısı olmaya aday bir platform olarak 2019’un en önemli figürleri arasına adını yazdırdı.

10- Geleceğin Trendi: Merkezsiz Finans (DeFi)

Merkezsizleştirilmiş finans olarak bilinen DeFi’ın 2019 yılındaki gelişimi, bütün seneye damga vurdu. DeFi, gelecekte birçok geleneksel kurumun yerini alacak bir sektör olarak görülüyor. DeFi’ın temel mantığı ise finans ekosisteminin dişlileri olarak görülen bankalar, finans şirketleri ve buna benzer kurumların kontrolü veya merkeziyetçiliğini ortadan kaldıran bir ekosistem oluşturmak. Borç alıp vermek, vadeli mevduat hesabında olduğu gibi pasif gelir elde etmek ya da bu gibi başka finansal hizmetleri merkezsiz uygulamalar (dApps) ve protokoller üzerinden gerçekleştirmeyi amaçlayan teknoloji, geleneksel finans yapısı üzerindeki soru işaretlerini her geçen gün daha da arttırıyor. DeFi atılımının büyük temsilcisi Ethereum olarak görülüyor. Bir yıl gibi kısa bir sürede %200 büyüme gösteren DeFi yatırımları, uzmanlara göre zor günler yaşayan Ethereum’un yeniden dirilişini bile sağlayabilir. 

---

Görsel materyallerde Twitter, TradingView ve Shutterstock’tan yararlanılmaktadır.